ندا حسینی
کارشناس
باوجود محدودیت‌ها و موانع فراوان ناشی از تحریم‌های شدید تحمیل شده علیه ایران به‌خصوص در دهه اخیر، ایران همواره یکی از مقاصد جذاب و موردتوجه برای جلب و جذب سرمایه‌گذاران و فعالان و متولیان بنگاه‌های اقتصادی خارجی بوده است. منشأ و خاستگاه این جذابیت علاوه بر ویژگی‌های بارز تاریخی- فرهنگی و گستره متنوع اقلیمی ایران، وجود امنیت پایدار در کشوری است که در منطقه استراتژیک خاورمیانه و میان منازعات و درگیری‌های مختلف در کشورهای همجوار تا کشورهای دورتر از مرزهای خود، همواره تامین و مهیا شده و بسیاری از سرمایه‌گذاران، ایران را امن‌ترین کشور منطقه برای صدور سرمایه و دارایی‌های خود می‌شناسند. علاوه‌بر این موقعیت سوق‌الجیشی ایران از لحاظ نقطه تلاقی شاهراه اقتصادی- تاریخی راه ابریشم و گلوگاه ارتباطی کشورهای عضو همکاری‌های اقتصادی (اکو) در جهان بی‌نظیر است و امکان صدور سریع و ارزان کالا از شرق و جنوب‌شرق جهان به دیگر بخش‌ها به‌ویژه کشورهای اروپایی را فراهم کرده است. ایران دارای غنی‌ترین و کارآمدترین ترکیب نیروی انسانی در منطقه است به‌طور‌ی‌که براساس گزارش 2013مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد در تهران که برپایه ارزیابی
شاخص‌های بررسی روند توسعه و توانمندسازی منابع انسانی تهیه و تنظیم شده، ارزش شاخص توسعه انسانی ایران در سال 2012، 0.742 است که ایران را در این زمینه در گروه کشورهای با توسعه انسانی بالا و حایز رتبه76 در میان 187کشور جهان و بالای میانگین 0.558 برای کشورهای جنوب آسیا قرار داده است. شاخص ارزیابی پیشرفت نسبت به دیگر کشورها در طول زمانی 1980 تا 2012 برای کشورمان بالاتر از هند و ترکیه برآورد شده است. این گزارش اضافه کرده بین سال‌های 1980 تا 2012، ارزش شاخص توسعه انسانی کشورمان از 0.443 به 0.742 افزایش یافته و رشد 67درصدی با میانگین افزایش سالانه 16درصدی را برای ایران رقم زده است. بر این اساس بین دوره زمانی یادشده، امید به زندگی در لحظه تولد برابر با 22.1 سال افزایش یافته و میانگین سال‌های آموزش 5.7 سال بیشتر شده این در حالی است که به‌نقل از گزارش سازمان ملل، باوجود پیشرفت و توسعه قابل‌توجه هند و ترکیه در دهه‌ها‌ی اخیر، ایران در زمینه توسعه انسانی و شاخص‌های آن از هر دو کشور ترکیه و هند، پیشی گرفته است.
این گزارش درجایی دیگر می‌افزاید که ایران درخصوص بهبود این شاخص به موفقیت چشمگیری دست یافته به‌طوری که تقریباً 62.1درصد زنان بزرگسال در مقایسه با 69.1 درصد همتایان مردشان، به آموزش متوسطه یا عالی دست یافته‌اند. از سوی دیگر سرانه درآمد ناخالص ملی ایران نیز در دوره زمانی 1980 تا 2012 نزدیک به 48درصد ارتقا یافته است. ایران علاوه‌بر دارا بودن زیرساخت‌های قوی و گسترده اقتصادی و برخورداری از بزرگ‌ترین و بیشترین میزان صنایع در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)، از لحاظ ذخایر طبیعی، تنوع ذخایر هیدروکربنی و نفتی یکی از غنی‌ترین کشورهای جهان است؛ چهارمین تولید‌کننده نفت و دارای دومین ذخایر گازی جهان، رتبه‌های چهارم تا دهم دنیا در تولید روی و کبالت، حایز رتبه برتر در ذخایر آلومینیوم، منگنز و مس در جهان بوده و رتبه چهارم دنیا به لحاظ تنوع تولیدات محصولات کشاورزی را در اختیار دارد. از سوی دیگر در صنعت توریسم در جایگاه دهم دنیا و در اکوتوریسم در مکان پنجم قرار دارد. در کنار موارد فوق، در 18استان و منطقه کشور برای تسهیل و تسریع فرآیند سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های اقتصادی-تجاری و بازرگانی، مناطق آزاد تجاری- صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی ایجاد شده که به‌دلیل مهیا بودن امکانات و شرایط ویژه در این قبیل مناطق نظیر؛ عدم نیاز به ویزا و تشریفات اداری جهت سرمایه‌گذاران خارجی، معافیت‌های گسترده مالیاتی، تامین تسهیلات و امکانات بیمه‌یی و مخاطرات طرح‌ها به‌خصوص از طریق بیمه‌های اتکایی، همجواری با بازارهای مرزی، دسترسی به امکانات حمل‌ونقل به‌خصوص در بنادر، فرصت‌های جدیدی برای تجار و فعالان و حضور سرمایه‌گذاران خارجی فراهم آورده است.
