دولت ایران معتقد است، هدف همه مردم ایران افزایش سرمایهگذاری خارجی است
گروه کلان مهشید خیزان
بهدنبال پیروزی در توافق هستهیی اخیر و در پی آن حذف تحریمها، درهای اقتصاد ایران به سمت کشورهای خارجی به ویژه اروپا باز شد که در همین رابطه چند سناریو به وجود آمده است؛ ممکن است با از بین رفتن تحریمها اقتصاد ایران دوباره شکوفا شده و پای سرمایهگذاران خارجی به کشور باز شود. اما در سناریویی مخالف ممکن است رفع تحریمها فقط در کوتاهمدت موثر بوده و بتواند تورم را تکرقمی و اشتغال را افزایش دهد، اما دوباره به حالت قبل خود بازگردد. آثار کلان تحریمها در اقتصاد یک کشور نیز از 2جهت قابل بررسی است، اول آنکه یک اقتصاد برای رشد و توسعه نیازمند به دست آوردن عوامل تولید از منابع مختلف است و این عوامل تولید در یک فرآیند اقتصادی میتواند برآیندی مناسب در جهت رشد اقتصاد داشته باشد؛ یعنی اقتصاد در هر صورت نیازمند به منابع سرمایهیی، تکنولوژی روز، مواد اولیه، مدیریت و سازماندهی مناسب و نیروی انسانی ماهر است که در قالب عوامل تولید بتواند به روشهای مناسب درهم ترکیب شوند تا یک فعالیت اقتصادی در بخشهای مختلف مانند صنعت، خدمات و کشاورزی حاصل شود.
حسن روحانی رییسجمهور، در کنفرانس خبری اخیر خود در تهران معتقد بود، ایران شرکای خارجی را به سرمایهگذاری بعد از تحریمها تشویق میکند و ما بهدنبال بهبود وضعیت اقتصادی خود پس از توافق هستهیی با قدرتهای جهان هستیم. خارجیها باید سرمایهگذاری، تکنولوژی و همکاری با ایرانیان را بهطوری که هر دوطرف بتوانند با بهره بردن از یک سهم مناسب از بازار ایران به پیروزی برسند، در برنامه خود قرار دهد. روحانی روز شنبه در تهران به خبرنگاران گفت: هدف نهایی ما ایجاد اشتغال برای جوانان است. توافق هستهیی به سهولت انزوای سیاسی جمهوری اسلامی و هیاتهای اروپایی در هفتههای اخیر کمک خواهد کرد و توانسته اروپاییهای مشتاق را به کشف فرصتهای ناشی از حذف تحریمهای اقتصادی جلب کند.
به گزارش بلومبرگ، دولت روحانی بهتازگی مورد حمله سیاستمداران تندرو قرار گرفته است که برخی از منتقدان وی معتقدند بازکردن درهای ایران به سوی شرکتهای خارجی تنها به بخش واردات کالاهای مصرفی غربی منجر خواهد شد و بدون سود بازده زیادی برای ایرانیان میشود. تورم ایران در ماه ژوئن به 15.6درصد کاهش یافت و روحانی روز شنبه گفت که هدف دولت، رسیدن به تورم تکرقمی تا پایان مدت در سال 2017 است. براساس دادههای بانکمرکزی، آخرین باری که نرخ تورم ایران به زیر 10درصد رسید، سال 1990بود. رییسجمهور همچنین معتقد است کاهش قیمت نفت، چالش اساسی را برای ملت ایجاد کرده است؛ در همین راستا یکی از اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت معتقد است ایران توانسته در ماه آگوست 2013 تولید نفت خام خود را از 2.7میلیون بشکه در روز به 2.9میلیون بشکه برساند.
ورود سرمایهگذاران جدید
معاون وزیر امور خارجه ایران در گفتوگو با بلومبرگ در همین رابطه گفت: اقتصاد ایران حتی با اجرایی نشدن توافق هستهیی ایران و 1+5 و لغو تحریمهای بینالمللی تقویت خواهد شد. به گفته مجید تختروانچی دیپلمات ایرانی طی چند وقت اخیر کاهش وابستگی به درآمد نفت و افزایش جمعآوری مالیات، اقتصاد ایران را تاحدودی تقویت کرده است و دولت در انتظار لغو تحریمها در مذاکرات 14جولای برای بهبود رشد اقتصادی نیست. قانونگذاران در ایران و ایالات متحده هنوز وارد بحث برای معامله نشدهاند، بهدلیل آنکه تحریمها در ازای برنامه محدودی در برنامه هستهیی ایران حذف خواهند شد. تصویب این قضیه هنوز در هر 2کشور مورد اطمینان نیست، هرچند رییسجمهور باراک اوباما گفته است که میخواهد حق وتو خود را به نادیدهگرفتن هرگونه تلاش توسط کنگره امریکا به آن را مسدود میکند.
حضرت آیتالله خامنهای رهبر ایران، به صراحت از توافق هستهیی حمایت کرده و برخی از نمایندگان مجلس خواستار حق رای در این موضوع بهجای تصمیم شورای عالی امنیت ملی شدند. در حالی که رفع تحریمها برای ساخت اقتصاد بهتر مهم است، این موضوع تنها راهی که دولت برای رسیدن به اقتصاد بهتر تلاش میکند، نیست. روانچی در مصاحبهیی در هفته گذشته گفت: اگر مشکلاتی در اقتصاد داخلی وجود دارد، آنقدر اهمیت ندارد که رفع تحریمها تا چه میزان طول خواهد کشید، اما حل این موضوع برای برطرف شدن مشکلات در درازمدت مهم است و در صورت اجرا شدن توافق هستهیی، به دولت روحانی برای پایان دادن به انزوای ایران و رکود اقتصادی کمک خواهد کرد. در همین زمان و براساس اعلام عمومی، جریانی از مقامات عالیرتبه اروپا و هیاتهای تجاری این کشورها به ایران ازجمله آلمان، فرانسه و ایتالیا سفر کردند.
در همین زمینه فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه انگلیس نیز برای بازگشایی سفارت انگیس در تهران به ایران سفر کرد، وی در همین راستا با مدیران شرکتهای انگلیسی- هلندی شل نیز دیدارهایی داشت. تختروانچی در این زمینه گفت: سرمایهگذاران جدید در راه ایران هستند که روابط کسبوکار را نیز بهبود خواهد بخشید، ازجمله کشورهایی که بهدنبال سرمایهگذاری در ایران هستند میتوان بهطور خاص به چین، روسیه و هند اشاره کرد. به عقیده روانچی، هنوز خیلی زود است که بگوییم آیا معاملات اقتصادی خارجی ما تمایل بیشتری به اروپا یا آسیا دارد، اما آنچه مسلم است کسانی هستند که با ما در طول زمان بهسختی کار کردند، در آن زمان ما از فرصتهای جدید بهرهبرداری خواهیم کرد. این توافقنامه همچنین اجازه میدهد تا برای ایران و امریکا برقراری روابط تجاری پس از تحریمها از سر گرفته شود. این دو کشور روابط دیپلماتیک رسمی از زمان بحران گروگانگیری کارکنان سفارت امریکا در سال 1979 نداشتهاند. با این حال ما در حال حاضر در مورد کسبوکار با ایالات متحده امریکا بهتنهایی فکر نمیکنیم همچنین در طول زمان اگر همهچیز بهخوبی پیش رود، ما از فرصتها بهخوبی استفاده خواهیم کرد.