استاد اقتصاد دانشگاه ویرجینیا تک امریکا با حضور در پایش گفت: دولت ایران درحال حاضر باتوجه به کاهش قیمت نفت اگر قیمت حامل‌های انرژی را افزایش دهد، کمتر ضربه می‌خورد.
به گزارش ایسنا، دکتر جواد صالحی اصفهانی استاد اقتصاد دانشگاه ویرجینیا تک امریکا اظهار کرد: نفت چیزی نیست که فقط بودجه دولت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زندگی اکثر ایرانی‌ها با نفت گره خورده است. اینکه می‌شود به جای نفت چیز دیگری از کشور صادر کرد یا نه باید مورد بررسی قرار گیرد.
وی افزود: در دهه60میلادی کشور کره چنین مشکلی داشت، ولی فعالیت‌های صادراتی و به‌ویژه تولیدی خود را در زمینه الکترونیک بیشتر کرده و به این حوزه ورود پیدا کرد. عده‌یی افراد را با یارانه به سمت صادرات این کالاهای الکترونیک هدایت کردند و اینگونه صادرات وقتی رشد می‌کند چون از نوع بقیه کارهایی است که مردم انجام می‌دهند برای سایر بخش‌های اقتصادی هم خوب است. این اقتصاددان تصریح کرد: در ضمن تشویق صادرات، افرادی که در مقابل وارد‌کننده‌ها رقابت می‌کنند نیز تقویت می‌شوند. مشکل نفت این است که چنین رابطه‌یی را با اقتصاد ندارد. مثلا نفت یک دفعه قیمتش بالا می‌رود ولی تولیدکنندگان در بخش‌های دیگر به یک‌باره از این مساله بهره برده‌اند.
صالحی اصفهانی بیان کرد: به‌نظرم ثروتمندان خودشان این مساله را که فرزندانشان بدون کار صاحب ثروت شوند را مشکل می‌دانند، چون می‌دانند کسی که کار نمی‌کند و مولد نیست زندگی خوبی نخواهد داشت. جوانان باید حس کنند که جامعه به آنها نیاز دارد و این احساس نیاز باید براساس کفایت‌های هر فرد باشد.
وی عنوان کرد: مصرف چیز خوبی است اما در کنار آن مولد بودن هم مهم است. آوردن نفت به اقتصاد مانند این می‌ماند که پول میان همه به درستی تقسیم نشده و تبعیض ایجاد می‌شود.
استاد اقتصاد دانشگاه ویرجینای تک امریکا یادآور شد: در جامعه‌یی که نفت منشا درآمدهاست، برای افراد شبهه بهوجود می‌آید که ارتباطات باعث بالا رفتن درآمدها می‌شود. در دهه60میلادی ایران رشد اقتصادی خیلی خوبی داشت ولی به علت برخی سیاست‌های اشتباه دیگر تکرار نشد.
صالحی اصفهانی تاکید کرد: اینکه افرادی فکر می‌کنند ایران اگر نفت نداشت مثل ژاپن می‌شد یک فرض خوشبینانه است. ایران از نفت خیلی استفاده کرده و زیرساخت‌هایی مانند برق، جاده، فرودگاه و غیره همه از نفت است. وی ادامه داد: بسیاری از کشورهای جهان کاهش مصرف انرژی را برای محیط‌زیست خوب می‌دانند، بنابراین مردم نیز پول بیشتری برای بنزین پرداخت می‌کنند.
صالحی اصفهانی گفت: چون قیمت انرژی در امریکا آزاد بود به تبع آن مصرف کم شده و تولید نیز بالا رفت. قیمت بنزین در امریکا دو برابر شد و مردم از وسایل نقلیه عمومی بیشتر استفاده کردند.
وی اظهار کرد: صادرات نفت امریکا درگذشته بسیار کم بوده و حتی به نیم میلیون بشکه در روز هم نمی‌رسید. علت این میزان صادرات پایین هم جریان سیاسی و عدم اجازه دولت برای صادرات بود.
این اقتصاددان تصریح کرد: هزینه تولید نفت شیل بسیار بالاست و اینگونه برداشت نفت به محیط‌زیست به‌ویژه آب‌های زیرزمینی آسیب می‌رساند. در واقع افزایش صادرات نفت در امریکا از طریق نفت شیل است. در امریکا وقتی قیمت انرژی بالا برود یک نارضایتی برای قیمت بنزین و نفت ایجاد می‌شود و سعی نمی‌کنند جلوی آن را بگیرند که این نارضایتی چندان زیاد نیست. این استاد دانشگاه بیان کرد: ایران تنها کشور دنیاست که چون انرژی قیمتش نسبت به سایر کالاها افت پیدا کرده، بنابراین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان وابستگی بیشتری در زمینه مصرف به نفت پیدا کردند. در دهه50 ایران یک‌چهارم تولید مصرف داخل بود، ولی اکنون چهارمیلیون بشکه نفت و گاز مصرف داخل بوده و فقط حدود یک‌ونیم میلیون بشکه صادر می‌شود. صالحی اصفهانی افزود: درحال حاضر وابستگی دولت به نفت کم شده است. درسال1353 وابستگی دولت به نفت 83درصد و درسال‌های اخیر نیز حدود 40درصد بوده است. البته پیش‌بینی برای سال آینده هم 26درصد خواهد بود. درآمد نفتی ایران نسبت به دهه70میلادی خیلی کمتر است. درآمد نفت در آن زمان به ازای هر ایرانی پنج هزاردلار بود. وی بااشاره به اینکه دولت هنوز هم بر قیمت دلار
یارانه پرداخت کرده و این فشاری است که به دولت وارد می‌شود، گفت: اقتصاد امریکا چون صادرکننده نفت نیست، درسی برای ما ندارد، ولی در زمینه مصرف برای ما درس دارد. همه باید بدانند که اگر دولت بخواهد رفاه خانواده را از طریق انرژی ارزان‌قیمت تامین کند، مشکل بیشتری ایجاد می‌شود. صالحی اصفهانی عنوان کرد: در ایران سرمایه انسانی بسیار اندوخته شده ولی این افراد چندان اثری نداشته و در تولید کاری انجام نداده‌اند. افراد باید به این مساله توجه داشته باشند که انرژی گران‌تر یک زحمت بیشتر برای خانواده‌ها و یک تحرک خوب را برای آنها ایجاد می‌کند. استاد اقتصاد دانشگاه ویرجینیا تک ادامه داد: کشوری که ایران باید از آن درس بگیرد، نروژ است چون هم نفت صادر می‌کند و هم به‌خوبی در زمینه تولید فعالیت می‌کند. نروژ ساختار اقتصادی لازم را برای ورود نفت داشت ولی ایران برای اینکه اجازه رشد ساختارها را نداده بود، باید هنوز مقداری هزینه کند. وی تاکید کرد: متاسفانه خیلی از کارهایی که برای کشور لازم و ضروری است را به‌دلیل هزینه‌ها انجام نمی‌دهند. مردم باید قبول کنند که لازم است تا قواعد بازی تغییر پیدا کرده و به افزایش قیمت انرژی تن بدهند. این
اقتصاددان بااشاره به اینکه قوانین امریکا اجازه احصای حساب‌های بانکی را نمی‌دهد ولی همه شهروندان موظف به ارایه
اظهار نامه هستند، گفت: درحال حاضر درآمد نفت پایین آمده و دولت می‌تواند مالیات بیشتری دریافت کرده یا اینکه قیمت حامل‌های انرژی را بالا ببرد. اگر دولت قیمت حامل‌های انرژی را بالا ببرد، قطعا کمتر آسیب خواهد خورد ولی اگر فعالیت‌های عمرانی را کاهش دهد باید گفت بدترین کاری بوده که انجام داده است. برای حل این مشکلات باید کارها را به ساختار و قانون سپرد. صالحی اصفهانی با تاکید بر اینکه علت تفاوت ارزش پول ایران نسبت به سایر کشورها میزان نقدینگی در کشور است، گفت: با کاهش قیمت نفت قطعا یک فشار در اقتصاد بهوجود می‌آید ولی کنترل آن به رفتار مردم و انتخاب سیاست‌های دولت بستگی دارد. اگر کشور اقتصاد انعطاف‌پذیری داشته باشد، باید در شرایط کاهش قیمت نفت در زمینه صادرات کالای دیگری فعالیت کند.
وی بااشاره به اینکه مردم ایران باید از صادرات نفت فاصله گرفته و به سوی صادارت کالاهای قابل رقابت در بازار جهانی بروند، عنوان کرد: طی 12سال گذشته شاخص پوشاک سه برابر شده ولی از سال1377 تا 1389 قیمت بهداشت
هفت‌ونیم برابر شده است. نساجی طی سال‌های اخیر خیلی ضربه خورده چون محصولات این صنعت به‌راحتی به کشور وارد می‌شد. البته اینکه دولت اجازه داده تا قیمت دلار تا این میزان بالا برود یک نوع حمایت از تولید است. هرچند که صنایع نساجی را تنها با قیمت‌ها یا حمایت مالی نمی‌توان حمایت کرد و نیاز به ساختارهای گسترده‌تری دارد. وی در پایان یادآور شد: درحال حاضر دولت با سیاست‌های مختلفی ازجمله بالا رفتن نرخ ارز کمک بسیاری به کاهش وابستگی نفت کرده است. دولت برای اینکه بودجه خود را منظم کند باید با مردم ایران راجع به هزینه مصرفی انرژی به نحو جدی وارد گفت‌وگو شود، چون دولتی که چهارمیلیون بشکه در داخل به فروش می‌رساند، نمی‌تواند کشور ورشکسته‌یی باشد. مردم باید بدانند این پولی که درحال حاضر به‌طور نامساوی تقسیم می‌شود را لازم است بهتر تقسیم کرده یا آن را برای کارهای عمرانی به‌دست دولت بسپارند.
