مترجم: علی اسدی خمامی
تقاضا برای موادغذایی بدون نگهدارنده در حال افزایش است و افزایش تقاضا به افزایش تولید این محصولات دامن زده است. اما افزایش مصرف مواد غذایی بدون افزوده، بی‌هزینه نیست و یک اثر جانبی به همراه دارد؛ غذا‌ها زودتر فاسد می‌شوند و این به آن معناست که هدررفت غذا افزایش می‌یابد. سوالی که ایجاد می‌شود، این است که مسوول این افزایش هدررفت غذا کیست؟ مشتریان یا صنایع غذایی؟
مشتریان هر روز بیش از پیش به سلامت غذا و آنچه در تهیه‌اش به کار رفته حساس می‌شوند. این مساله، باعث شده که تقاضا برای موادغذایی بدون نگهدارنده، روزبه‌روز بیشتر شود. برچسب «بدون مواد نگهدارنده»، جای خود را به عنوان یکی از پایه‌های ثابت بسته‌بندی مواد غذایی باز می‌کند و عبارت «عاری از مواد افزودنی» تبدیل به پرتکرار‌ترین ادعای صنایع غذایی در سطح جهان شده است. اما آیا رشد تولید این‌گونه مواد غذایی از تمام جهات مثبت است؟
به گزارش «تعادل» به نقل از فود ناویگیتور، حذف مواد نگهدارنده از محصولات غذایی، به این معناست که این محصولات با سرعت بیشتری فاسد می‌شوند و این مساله تولیدکنندگان مواد غذایی را با مشکل مواجه کرده است.
تولیدکنندگان در موقعیت چالش برانگیزی قرار گرفته‌اند. آنها باید میان تقاضای روزافزون مصرف‌کنندگان برای غذای طبیعی و بدون مواد افزوده و این واقعیت که استفاده نکردن از این مواد، سرعت زوال محصولات غذایی را افزایش می‌دهد، تعادل ایجاد کنند. مصرف‌کنندگان، اغلب تمایل به مصرف موادغذایی سبز یا رعایت کدهای اخلاقی خاص دارند، اما از آنجا که بودجه و زمان آنها محدود است، اقدامی جهت برآورده کردن این تمایلات انجام نمی‌دهند. آنها در عوض، از تولیدکنندگان و برندها انتظار دارند که این خواسته‌ها را عملی کنند. بنا به ارقام منتشره توسط برنامه عمل منابع و هدر رفت، سالانه نزدیک به 15.5میلیون تن غذا در انگلستان به هدر می‌رود. در این میان خرده‌فروشی‌ها سهمی 0.25میلیون تنی وتولید‌کنندگان سهمی 3.9 میلیون تنی دارند. این یعنی عامل اصلی هدررفت 7 میلیون تن باقیمانده، مصرف‌کنندگان هستند.
آمار و ارقام موسسات اروپایی نشان می‌دهد که در این قاره مصرف‌کنندگان به سادگی جذب «پیشنهادهای ویژه» می‌شوند. تنها 15درصد آلمانی‌ها، 16درصد ایتالیایی‌ها، 17درصد اسپانیایی‌ها و 23درصد لهستانی‌ها گفته‌اند که برای جلوگیری از هدررفت غذا، از مزایای پیشنهادهای ویژه صرف‌نظر می‌کنند. اما آیا می‌توان مصرف‌کنندگان را به خاطر علاقه به این پیشنهادات سرزنش کرد؟
سال گذشته گزارشی توسط یکی از نهادهای اروپایی منتشر شد که خرده‌فروشان را مقصر اصلی افزایش هدررفت غذا می‌دانست. بنابراین گزارش، خرده‌فروشان برای خالی کردن هرچه سریع‌تر قفسه‌های فروشگاه‌ها، پیشنهادهای اغوا‌کننده‌یی مانند «یکی بخر، دوتا ببر» را مطرح می‌کنند. این اتفاق، باعث می‌شود که خرده‌فروشان، عذر خود در هدررفت غذا را بر گردن مصرف‌کنندگان بیندازند. این گزارش این هدررفت را «زننده» خوانده و می‌گوید که خرده‌فروشان باید مسوولیت‌پذیری بیشتری در زمینه جلوگیری از هدررفت غذا در خانه بپذیرند. اما گزارشی دیگر که در سال 2014 به چاپ رسیده، این مساله که سوپرمارکت‌ها تاثیر مهمی در میزان کلی هدررفت غذا دارند را زیر سوال برده است. در این گزارش آمده: «درباره این پرسش اساسی که آیا حراج‌ها به افزایش هدررفت منجر می‌شوند یا نه، شواهد و مستندات مستقیمی وجود ندارد.» با این حال این گزارش تایید می‌کند که برای محصولات تازه و حراج‌های مشخص، میزان و حجم هدررفت غذا افزایش می‌یابد.
هدررفت غذا معضلی جهانی است که امنیت غذایی را تهدید می‌کند. از طرف دیگر سلامت غذا که با طبیعی بودن آن تضمین می‌شود، یکی دیگر از ارکان امنیت غذایی است. به نظر می‌رسد که برای تامین امنیت غذایی، باید هر دوی این عوامل را در کنار هم داشت و این چالشی است که پیش روی صاحبان صنایع غذایی است.
