آصف مهدوی
معاون توسعه صادرات امور بینالملل سازمان
غذا و دارو
در حال حاضر حدود 90-80 درصد نیازهای دارویی و تجهیزات پزشکی عراق توسط دولت این کشور تامین میشود. دولت عراق شرکتی به نام کیمادیا را تاسیس کرده و تمام مناقصات را انجام میدهد. کل بیمارستانها و مراکز درمانی زیرنظر این شرکت است. 20درصد بازار این کشور هم آزاد و تحت سیطره بخش خصوصی است.
برای شرکتهای ایرانی، پروسه ثبت دارو در عراق سخت بود. سعی کردیم پروسه زمانی و مدارکی که شرکتهای ایرانی مجبور به ارائه آن بودند را تسهیل کنیم. به ویژه سفر هیات دولت و وزیر بهداشت به عراق و برگزاری نمایشگاهی در این کشور این راه را آسانتر کرد. بازار دارو و تجهیزات این کشور حدود 3.5میلیارد دلار است. در حال حاضر شرکتهای ایرانی در مناقصهیی معادل 240میلیون دلار شرکت کردند. البته هنوز نتایج آن مشخص نشده است. این مبلغ نسبت به حضور کمرنگ سالهای گذشته، رقم قابل قبولی به نظر میرسد. در سال گذشته حدود 180میلیون دلار بوده است. هدفگذاری سازمان غذا ودارو برای صادرات دارویی امسال حدود 500 میلیون دلار است. امنیت حملونقل این داروها توسط کشورهای مقصد تامین میشود. زیرا در ایران مشکل امنیتی وجود ندارد. ضمن آنکه سیستم ترکینگ را فعال کردهایم و نگرانی از دزدیده شدن محمولههای دارویی نداریم. این داروها بیمه هم هستند. بیمه محمولههای صادراتی دارو در مناقصهها و قراردادها به یک طرف قرارداد محول میشود. معمولا هزینههای بیمه و حملونقل به عهده شرکتهای صادرکننده است. البته ما در این میان از بازار افغانستان هم غافل نمیشویم.
یکی از کشورهای هدف صادرات دارویی ایران، کشور افغانستان است. با آنکه جمعیت افغانستان و عراق تقریبا یکی است، اما بازار واردات دارویی این کشور حدود 800 میلیون دلار است.
کشورهای آسیای میانه هم جزو کشورهایی است که ما میتوانیم تعامل خوبی با آنها داشته و بازارهایشان را تصاحب کنیم، اما بازار واردات دارویی این کشور به اندازه عراق و افغانستان نیست. در حال حاضر بازارهای روسیه، اوراسیا و اکثر کشورهای اطراف ایران را تحلیل و بررسی کرده و با این کشورها مذاکراتی داشته و تفاهمنامههایی هم نوشتهایم.
البته فقط کشورهای کوچک یا متشنج منطقه را هدف قرار ندادهایم. به عنوان مثال در حال حاضر یک شرکت ایرانی با کشور ترکیه که خود صاحب تکنولوژی است، انتقال تکنولوژی را شروع کرده و با یک شرکت ترکیهیی به تولید دارو میپردازد. بازار صادراتی را باید خودمان بسازیم، بنابراین به دنبال تولید برای صادرات هستیم. داروهای بیوتک در ایران به خوبی تولید و صادر میشود. در حال حاضر حدود 95درصد داروهای بیوتک در ایران تولید میشود و به دنبال آن هستیم که 5 درصد بقیه را هم در ایران به تولید برسانیم زیرا واردات آن رقم قابل توجهی را به خود اختصاص داده است.