گروه غذا و دارو علی اسدی‌خمامی
یکم شهریور روز پزشک است و پزشکان همان صنفی هستند که این روزها به‌شدت زیر ضربه‌اند. از طرفی توان پرداخت بیماران با دریافتی برخی پزشکان همخوانی ندارد و از طرف دیگر پرستاران، پیراپزشکان و سایر اعضای کادر درمان که پزشک نیستند، دستمزدی بسیار پایین‌تر از دریافتی پزشکان دارند. این مساله باعث شده تا جنگی علیه جامعه پزشکی آغاز شود و شاید به همین علت باشد که سازمان نظام پزشکی، امسال در برگزاری مراسم روز پزشک سنگ تمام بگذارد. اما نکته جالب اینجاست که همین مراسم تجلیل هم خود مجالی است برای درگیری. به تازگی در جنگ علیه پزشکان، جبهه سومی هم گشایش یافته که بیمه‌ها در خط مقدم آن مبارزه می‌کنند. پزشکان شکایت دارند که چرا بیمه‌ها بدهی معوق خود را پرداخت نمی‌کنند و بیمه‌ها می‌گویند که منابع محدود است و توقع پزشکان زیاد. روز پزشک است و دو نفر از هیات دولت میهمان این مراسمند. یکی نماینده بیمه‌هاست و دیگری پزشک است و از طرف جامعه پزشکی سخن می‌گوید. هر دو بی‌آنکه کوتاه بیایند، خواسته‌های خود را مطرح می‌کنند. در زمین سیاه و سفید، سربازها کنار رفته و 2وزیر مقابل هم قرار گرفته‌اند: وزیر بهداشت و وزیر رفاه.
سازمان نظام پزشکی که امسال برای تجلیل از پزشکان، به جای جشن، جشنواره‌یی سه‌روزه برگزار کرد، مراسم سومین روز را در سالنی بزرگ منعقد ساخت تا همه از شکوه آن باخبر شوند و البته ظرفیت سالن تنها علت بزرگ بودن مراسم نبود. جدای از جمعیت زیاد پزشکانی که برای شرکت در مراسم آمده بودند و جدای از بزرگانی که به عنوان پیشکسوت علم پزشکی از آنها تقدیر شد، تعدد مسوولانی که دعوت شده بودند خبر از اهمیت مراسم می‌داد.
برای شرکت در مراسمی که ساعت19 آغاز می‌شد، ساعت 18:45دقیقه خود را به برج میلاد رساندم. اما طبق روال معمول تا 19:45دقیقه خبری از شروع مراسم نشد. آنچه در نگاه اول مشهود بود، برخورد نامناسب برخی از مسوولان سالن بود با میهمانان. برخوردی که تمام شب ادامه داشت و صدالبته خبرنگاران هم از آن در امان نبودند. بالاخره درها گشوده شد و بعد از آنکه درباره دری که خبرنگاران اجازه ورود از آن را دارند، تصمیم نهایی گرفته شد، به سالن رفتم و در جای تعیین شده نشستم. بعد از تلاوت قرآن، مراسم با اجرای گروه کری آغاز شد که سرود ملی را می‌خواند. این گروه در ادامه قطعه‌یی اجرا کرد که در مدح پزشکان ساخته شده بود و پس از آن، نوبت به سخنرانی‌ها رسید.
میهمانان عجیب آقای پزشک
علیرضا زالی، رییس سازمان نظام پزشکی کشور نخستین سخنران این مراسم بود. وی پس از تبریک روز پزشک، افتخارات جامعه پزشکی را بازگو کرد و آماری در این زمینه ارایه داد. به گفته زالی، در سال 93 جامعه پزشکی بالغ بر 670میلیون نفر- ساعت خدمت به جامعه ایران ارایه داده است. وی همچنین گفت که خدمات بهداشت و درمان، به تمام نقاط کشور از جمله مناطق دور از دسترس تسری پیدا کرده است.
گلایه از برخی ناملایمات و بی‌انصافی‌ها علیه پزشکان، بخش بزرگی از سخنان زالی را تشکیل می‌داد. هرچند این گلایه با تشکر از کرامت مردم و نظر بلند مسوولان به جامعه پزشکی همراه بود.
یکی دیگر از مسائلی که زالی به آن اشاره کرد، مبحث حبس پزشکان بود که به تازگی ملغی و با مجازات‌های جایگزین، استخلاف شده است. وی به این خاطر از قوه‌قضاییه، مجلس شورای اسلامی و فعالان شبکه‌های اجتماعی تشکر کرد.
زالی سپس به معرفی میهمانان مراسم پرداخت؛ حبیب‌الله سیاری، علی‌اکبر صالحی، رسول خضری، محمدرضا سیداحمدیان، محمود عباسی و علی‌اکبر ولایتی، ازجمله این میهمانان بودند. بعد از معرفی، رییس سازمان نظام‌پزشکی از پشت تریبون کنار رفت تا نوبت به سخنرانی مهم‌ترین میهمانان مراسم برسد.
منابع ناپایدار و پزشکانی که همراه نیستند
علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، یکی از دو نفری بود که از طرف هیات دولت برای شرکت در مراسم آمده بود. زالی پیش از آنکه ربیعی پشت تریبون بیاید، از وی و همراهی او با جامعه پزشکی تجلیل کرد. اما این تجلیل، بیشتر به تعارف می‌ماند، چراکه ربیعی رییس شورای عالی بیمه است و همان بیمه‌هایی که به پزشکان بدهکارند.
او در میان جماعتی از پزشکان سخن می‌گفت و تنها همراهانش، محسن بندپی، سیدمحسن نوربخش و محمدجواد کبیر بودند؛ بنابراین طبیعی بود که سخنرانی برای ربیعی سخت باشد. با این حال او پس از تجلیل کوتاهی از مقام پزشک، به سرعت سراغ بیان دغدغه‌های خود رفت.
وی گفت: «پزشکی یک خرده‌نظام از مجموع برنامه‌های کشور برای ارتقای نظام سلامت است و باید در خدمت توسعه اجتماعی قرار بگیرد. باید در این زمینه تحلیلی کلی‌نگر داشته باشیم. با اینکه موفق به افزایش طول عمر شده‌ایم، اما ضعف شاخص‌های سلامت همچنان روبه‌روی ماست. باید با مسائلی مانند کاهش سن ابتلا به بیماری‌های قلبی و بیماری‌های مزمن، نرخ رشد سرطان و شکاف‌های اجتماعی در برخورداری از خدمات سلامت مقابله کنیم. همچنین باید مساله پیشگیری نسبت به درمان در اولویت باشد.»
منابع مالی ناپایدار، به عنوان یکی از مشکلات بزرگ نظام بیمه‌یی کشور برشمرده می‌شود. ربیعی نیز این مساله را یکی از دلشوره‌های بزرگ خود خواند و از جامعه پزشک درخواست همکاری بیشتر کرد.
او گفت که منابع مالی ناپایدار، بزرگ‌ترین مشکل امروز کشور برای پیشبرد اهداف نظام سلامت است و می‌تواند مسائل بیشتری هم برای کشور به وجود آورد.
ربیعی ادامه داد: «پایداری منابع مالی نیازمند نظام دقیقی از خدمات بیمه‌یی، کنترل هزینه‌ها، سطح‌بندی خدمات، وجود دستورالعمل‌های درمانی دقیق و عوامل متعدد دیگری است. همکاری پزشکان، بیماران، وزارت رفاه، وزارت بهداشت و بخش خصوصی برای پایدار کردن منابع الزامی است.»
وزیر رفاه، سپس بی‌آنکه از کسی اسم ببرد، گلایه‌های خود را از وزارت بهداشت و پزشکان آغاز کرد: «بیمه‌ها تاکنون با پزشکان همراهی کرده‌اند. سعی کردیم مشکلات را برطرف و عدالت را برقرار کنیم. ما سعی کردیم دفترچه‌ها را معتبر کنیم. مشکل ما ناپایداری منابع بوده. فشار زیادی برای همراه کردن بیمه‌ها متحمل شده‌ایم. ما از هیچ تلاشی برای آنکه این طرح موفق شود و پزشکان به آرامی به کار خود ادامه دهند دریغ نکردیم. اما متاسفانه منابع ناپایدار نقصان ما بوده. ما درصدد دفاع هم برنخواهیم آمد. متهم‌کردن دایمی بیمه‌ها، دردی را دوا نمی‌کند.» ربیعی سپس خواستار عقلانیت درازمدت در مقابل عقلانیت کوتاه‌مدت شد؛ به این معنا که کشور باید نگران پایداری درازمدت منابع باشد، نه پاسخگویی به نیازهای کوتاه‌مدت. وزیر رفاه به تفکیک بحث درمان و تامین مالی اشاره کرد و گفت که تلاش خود را برای تامین منابع مالی افزایش می‌دهد. این بخش از سخنان او با تشویق حضار همراه شد.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ادامه گفت: «به‌عنوان نظام بیمه‌ای که از حقوق بیمار حمایت می‌کند می‌گویم نباید پزشک‌ستیزی کرد، به‌نفع نظام سلامت نیست.»
آخرین نکته سخنرانی ربیعی، اصلاح فرهنگ مصرف و کنترل تقاضای القایی بود که به اعتقاد او، باید با کمک و همراهی پزشکان انجام شود. وی همچنین از ایجاد نظام ارجاع به عنوان راه‌حلی برای مشکل منابع مالی ناپایدار نام برد.
با آنکه محتوای صحبت‌های وزیر رفاه، ضدیت با سیاست‌های وزارت بهداشت بود، اما در نهایت حمایت خود را از وزیر بهداشت و طرح تحول سلامت اعلام کرد، از پزشک‌ستیزی موجود در جامعه انتقاد کرد، روز پزشک را تبریک گفت و از سالن بیرون رفت. خبرنگاران به دنبال او بیرون دویدند، اما کسی موفق به صحبت با ربیعی نشد.
قیمت خدمات پزشکی باید واقعی شود
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دیر به مراسم رسید. حتی هنگام سخنرانی ربیعی در سالن حضور نداشت.
با این حال سیدحسن قاضی‌زاده‌هاشمی وقتی به پشت تریبون رفت، بر مواضع خود پافشاری کرد و سخنانی را مطرح کرد که با مواضع ربیعی کاملا تضاد داشت.
قاضی‌زاده سخنان خود را با تبریک روز پزشک آغاز و تشکر و قدردانی رییس‌جمهور از پزشکان را به آنها ابلاغ کرد.
وی همچنین از پزشکان دلجویی کرد و از آنها خواست که توجهی به هجمه‌ها علیه جامعه پزشکی نداشته باشند.
او سپس بحث طرح تحول سلامت را مطرح کرد و گفت بعد از سه دهه، رییس‌جمهوری بر سر کار آمده که ارتقای خدمات بهداشتی و درمانی مردم را یکی از شعارهای اصلی خود قرار داده و در عین مشکلات اقتصادی، نهایت همراهی را با مردم داشته است. قاضی‌زاده اشاره‌یی هم به جلسه هیات دولت کرد و گفت که در این جلسات، هر یک از وزرا می‌خواهند مشکل حوزه خودشان را حل کنند، اما توجه اصلی دولت به بحث سلامت است.
وزیر بهداشت همچنین وعده احقاق حقوق پایمال‌شده را داد. اشاره او به تعرفه‌های خدمات پزشکی و پیراپزشکی و پرستاری بود که انجمن‌های صنفی مختلف، هر روز از کم‌بودن‌شان شکایت می‌کنند.
قاضی‌زاده گفت که در بخش خصوصی و بخش دولتی، باید یک‌بار برای همیشه قیمت تمام شده خدمات مشخص شود. چراکه دولت‌ها و مجلس‌های گذشته از طرف جامعه پزشکی و پیراپزشکی و پرستاری راجع به قیمت خدمات‌شان تصمیم می‌گرفتند و این مساله باعث مغفول ماندن حقوق این مجموعه شده است.
او گفت: «تمام بیمارستان‌های ما، با پول پزشکان تاسیس شده است. این تخصص ماست، حرفه ماست، طبیعی است که پول ما، پول گرانی باشد.
از طرف دیگر می‌شود گفت که بخش درمان اقتصادی نیست. علی‌رغم افزایشی که در تعرفه‌های پزشکی داشتیم، بیمارستان‌های خصوصی همچنان زیان‌ده‌اند.» در فضای بعد از توافق هسته‌یی، همه بخش‌ها منتظر ورود سرمایه‌گذار خارجی هستند. اما وزیر بهداشت احتمال ورود سرمایه‌گذار خارجی به بخش درمان کشور با وضع موجود را منتفی دانست. چراکه این بخش سود منطقی ندارد. وی گفت هیات‌های مختلف برای سرمایه‌گذاری مراجعه کردند، اما این اتفاق نیفتاده است.
او گفت: «امیدوارم در برنامه ششم توسعه طوری تصمیم‌گیری شود که مشکل نظام سلامت و بهداشت یک‌بار برای همیشه حل شود.»
این در حالی است که پیش‌تر، در همین مراسم، وزیر رفاه به کمبود منابع درمان اشاره کرده و از همه بخش‌ها، ازجمله وزارت بهداشت درخواست همکاری بیشتر کرده بود.
بعد از سخنرانی‌ها، مراسم تقدیر از پیشکسوتان پزشکی انجام شد. ساعت 22:30 را نشان می‌داد و حضار برای استراحت از سالن بیرون رفتند و خبرنگاران به دنبال مسوولان برای دریافت نقطه نظری کوچک دویدند. بعد از استراحت، علی لهراسبی به اجرای موسیقی پرداخت و این شاید علتی بود که جمعیتی در حدود 1000نفر را تا آن ساعت، در مراسم نگاه داشته بود. از مسوولان هیچ‌کس برای شنیدن موسیقی در مجلس نماند؛ از خبرنگاران هم.
