تسری«کمپین نخریدن» به برخی محصولات داخلی
فقط موادغذایی در سبد خرید مردم مانده است
گروه صنعت و معدن| فرشته فریادرس|
در ماه‌های اخیر، یک اتفاق جالب در بازار افتاد. برای نخستین‌بار در کشور، کمپینی به شکل خودجوش و مردمی در بازار خودرو به راه افتاد و براساس آن، مردم در برابر خرید خودروهای بی‌کیفیت داخلی مقاومت نشان دادند. مقاومتی که تاکنون هم شکسته نشده و همین امر موجی از نگرانی بین تولیدکنندگان داخلی ایجاد کرده است؛ چنانچه آنها از تسری این کمپین به تولیدات‌شان نگران و معتقدند «نخریدن چاره کار نیست، بلکه باید تولیدکنندگان به افزایش کیفیت ملزم شوند.» همچنین به گفته آنها، دولت باید جلوی شکل‌گیری «کمپین‌های مردمی نخریدن» را بگیرد. آن‌طور که فعالان صنعتی می‌گویند: «راه‌اندازی کمپین نخریدن خودرو یک سینگال به تولیدکنندگان است، اما امیدواریم نخریدن خودرو به سایر کالاها تسری پیدا نکند؛ چراکه این امر امنیت سرمایه‌گذاری که خود به خود در کشور ما پایین است را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد و اگر قرار باشد نگرانی‌ها تشدید شود، سرمایه‌گذاری‌ها محدود خواهد شد که درنهایت دود این اتفاق به چشم مردم خواهد رفت.» به گفته صنعتگران، تاکنون تنها موادغذایی از سبد خرید مردم خارج نشده و بسیاری از تولیدات داخلی دیگر ازجمله صنعت پوشاک هم در دام کمپین
«نخریدن» گرفتار آمده‌اند. برخی کارشناسان معتقدند، از دلایلی که سبب می‌شود مردم سراغ کالاهای خارجی بروند و از خرید کالای داخلی ممانعت کنند، کیفیت پایین برخی کالاها و قیمت بالای آنها است. ازسوی دیگر، تولیدکنندگان و اتحادیه‌های تولیدی تاکید می‌کنند که خدمات پس از فروش محصولات همراه با کیفیت آنها در سال‌های اخیر افزایش یافته، اما ذهنیت منفی نسبت به خرید کالاهای داخلی از گذشته همچنان برای مشتریان باقی‌مانده است. اما اینکه نخریدن کالای ایرانی چه عواقبی می‌تواند برای اقتصاد کشور به‌همراه داشته باشد، مساله مهمی است که باید موردتوجه جدی مسوولان امر قرار گیرد، چراکه نخریدن کالای ایرانی به‌معنای ماندن تولیدات در انبارهاست و اینکه هزینه‌های صرف شده برای تولید نه‌تنها به سود تبدیل نشده بلکه با زیان انباشته نیز مواجه شده است. این عوامل درنهایت سبب خواهد شد که تولیدکنندگان انگیزه خود را برای تولید از دست بدهند. ازسوی مقابل برچیده شدن بساط تولید افزایش نرخ بیکاری، افول شاخص‌های اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی، ارزش افزوده، رشد اقتصادی و... را در پی خواهد داشت. البته نکته قابل‌تامل این است؛ همان‌طور که حمایت از تولیدکننده
ضرورت دارد، حمایت از حقوق مصرف‌کننده نیز از ضروریات است و نمی‌توان مصرف‌کننده را برای حمایت از تولید داخل مجبور به خرید کالای بی‌کیفیت کرد.
هم‌اندیشی تولیدکننده و مصرف‌کننده
در همین زمینه احمد پورفلاح رییس سابق کمیسیون صنایع اتاق ایران با تاکید بر اینکه باید جلوی تسری کمپین نخریدن خودرو داخلی به سایر کالاها را گرفت، به «تعادل» گفت: بزرگ‌ترین عاملی که می‌تواند جلوی راه‌اندازی این نوع کمپین‌ها را بگیرد، نزدیک کردن تولیدکننده با مصرف‌کننده است. نماینده بخش صنعت در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، گفت: بحث کیفیت و قیمت محصولات، دو چالش اصلی تولیدکنندگان داخلی است و برای اینکه بتوانند در یک فضای رقابتی قرار گیرند، ناگزیرند این دو مولفه را در تولیدات خود لحاظ کنند تا هم مشتری خود را از دست ندهد و هم ازسوی مقابل مصرف‌کننده متضرر نشود. این فعال صنعتی با تاکید بر اینکه باید تدابیری اتخاذ شود که مصرف‌کننده و تولیدکننده به یک هم‌اندیشی برسند، تصریح کرد: از این طریق می‌توان مشکلات و مسائل پیش آمده را مورد واکاوی قرار داد.
مردم متضرر می‌شوند
رییس اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران و ایتالیا، با بیان این مطلب که واحدهای تولیدی متعلق به شخص نیست، خاطرنشان کرد: سهام بیشتر واحدهای صنعتی و تولیدی متعلق به مردم است. از این رو تحریم خرید کالاهای داخلی سبب لطمه به خود مردم خواهد شد. پورفلاح معتقد است؛ باور و خواسته مصرف‌کننده‌یی ایرانی نباید این باشد که با تحریم تولیدکننده داخلی تولید‌کننده‌یی خاص را با زیان روبه‌رو کرده است.
به گفته این فعال صنعتی، راه‌اندازی کمپین نخریدن خودرو یک سینگال به تولیدکنندگان بود، اما امیدواریم نخریدن خودرو به سایر کالاها تسری پیدا نکند، چراکه این امر امنیت سرمایه‌گذاری که خود‌به‌خود در کشور ما پایین است را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد. اگر قرار باشد نگرانی‌ها تشدید شود سرمایه‌گذاری‌ها محدود خواهد شد که درنهایت دود این اتفاق به چشم مردم خواهد رفت.
نماینده بخش صنعت در شورای گفت‌وگو، خواستار شد: برای حل این مشکل تولیدکننده می‌تواند با اطلاعات صحیح و منطقی کالای خود، رضایت مشتریان را جلب کند. اگرچه اعتراض به کیفیت کالای داخلی، منطقی است اما بایکوت کردن محصول اقدامی اخلاقی نیست. از این رو از طریق تشکل‌ها می‌توان انتقاد یا اعتراض خود را به گوش تولیدکنندگان رساند.
نباید انتظار سکوت مردم را داشت
همچنین محسن شرکاء عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران و کارشناس صنعتی بااشاره به نگرانی تولیدکنندگان از تسری نخریدن خودرو به سایر کالاهای داخلی به «تعادل» گفت: اگرچه نمی‌توان از مردم انتظار داشت در مقابل تولید کالای بی‌کیفیت سکوت کنند و اعتراض خود را اعلام نکنند اما این نوع انتظارات باید در چارچوپ قانون باشد. به‌طور مثال زمانی که فولکس واگن مرتکب خطایی در تولید محصولش شد، بابت خسارت وارده به مردم عذرخواهی کرد و اشتباهش را پذیرفت. شرکاء در ادامه افزود: ازسوی دیگر مردم ما هم باید درک مناسبی از شرایط اقتصادی کشور داشته و متوجه باشند، این نوع کمپین‌ها ممکن است به‌وسیله افراد سودجو و با شائبه سیاسی راه‌اندازی شده باشد چراکه برخی قصد دارند به اقتصاد ملی ضربه بزنند. عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه باید برخوردی منصفانه با مشتریان داشت، توضیح داد: مردم ما شرایط سختی را در این سال‌ها متحمل شده‌اند، از این رو باید با یک کارشناسی صحیح و منطقی دلایل نخریدن خودرو یا کالاهای داخلی را
مورد واکاوی قرار داد.
مسوولان پاسخگو باشند
این پیشکسوت صنعتی تاکید کرد: البته انتظار می‌رفت که مسوولان در نخستین فرصت در رسانه ملی حاضر می‌شدند و اشتباهات خود را می‌پذیرفتند و به مردم تعهد می‌دادند که در کوتاه‌ترین زمان، اقدام به «تعدیل منطقی قیمت‌ها» خواهند کرد تا موجی از نگرانی بین تولیدکنندگان ایجاد نمی‌شد. این کارشناس صنعتی معتقد است در این بین عده‌یی هم از این فرصت به وجود آمده، سوءاستفاده کردند و شاهد رفتار غیرمنصفانه‌یی هستیم. از این‌رو نباید اجازه داد راه‌اندازی این نوع کمپین‌ها به دست نااهلان، اقتصاد و صنعت کشور دچار زیان و خسارت شود. شرکاء گفت: اگرچه تولیدکننده داخلی با چالش کیفیت و قیمت بالای نهایی محصولات نیز روبه‌روست، اما ازسوی مقابل مردم هم حق دارند که کالایی مطابق با استانداردهای جهانی خریداری کنند. این درحالی است که برخی از تولیدات مثل تولید خودرو انحصاری و دولتی است.
حرکت به سمت رقابتی شدن
به گفته شرکاء تعیین قمیت توسط دولت مانع پیشرفت بیشتر صنایع می‌شود. براین اساس باید به سمت رقابتی شدن حرکت کنیم. وی با اشاره به اینکه بازیگردان اصلی اقتصاد کشور بخش خصوصی است نه دولت، بیان کرد: چراکه تجربه نشان داده که دولت بنگاهدار خوبی نیست و انحصار ایجاد می‌کند. دولت تنها می‌تواند نظارت ایجاد کند.
اقتصاد دولتی حاکم بر بازار
سیدعلی صدری، رییس خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان هم، با بیان این مطلب که در پی کاهش قدرت خرید مردم، کالاها در انبار تلنبار شده‌اند، بیان کرد: این امر نشان‌دهنده این است که انتظار مردم پس از توافق هسته‌یی و در فضای تحریم بالا رفته و به دنبال کاهش قیمت کالاها هستند. این درحالی است که عملا امکان ارزان شدن کالاها وجود ندارد و این انتظار معقولی نیست. حتی به نوعی شاهد روند افزایشی قیمت کالاها در بازار هستیم.
رییس خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان با بیان اینکه توازن منطقی بین اقتصاد داخلی با خارجی وجود ندارد، تصریح کرد: درشرایط کنونی یک اقتصاد دولتی بر سیستم اقتصادی کشور حاکم است. از این‌رو با تزریق مسکن‌های موقتی مثل پرداخت یارانه یا مابه‌التفاوت‌ها نه تنها وضعیت بهتر نخواهد شد بلکه شکاف نیز بیشتر خواهد شد. این کارشناس صنعتی افزود: زمانی که در دولت گذشته نرخ دلار از 1060تومان ظرف مدت چند ماه به 2هزارتومان رسید، شرایط ناپایداری را در اقتصاد رقم زد که مسکن‌های موقتی اقتصادی تغییری در بازارها ایجاد نخواهند کرد. همچنین تا زمانی که نرخ ارز تک‌نرخی نشود و همچنان اقتصاد دولتی بر بازار مصرف و تولید حاکم باشد، مشکلات باقی خواهد ماند.
صدری تصریح کرد: چنانچه بخواهیم این شکاف به وجود آمده را هم پرکنیم، با کسری بودجه و نبود نقدینگی روبه‌رو خواهیم شد که این خود یک عارضه مهم دیگری است که دامنگیر اقتصادی شده است. ازجمله عوارض این امر رکود حاکم بر اقتصاد است که مصرف‌کننده هم درچنین شرایطی به دنبال کاهش قیمت‌هاست و به دنبال آن شاهد راه‌اندازی کمپین نخریدن کالاهای داخلی در فضاهای مجازی هستیم.
ناتوانی دولت درخروج از رکود
وی با بیان اینکه اگرچه دولت توانسته است تورم را مهار کند اما در فضای پس ازتحریم به رکود دامن زده است، تصریح کرد: براین اساس زمانی رونق به فضای اقتصادی کشور برمی‌گردد که در فضای پس ازتحریم بتوانیم مذاکرات قابل قبولی با کشورهای خارجی داشته باشیم و شرایطی فراهم شود که تولیدکننده در یک فضای آرام و باثبات اقدام به تولید رقابتی کنند و کیفیت محصولات را افزایش و قیمت نهایی محصولات را در راستای رضایت مشتریان
کاهش دهند.
رییس خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان در پایان خاطرنشان کرد: البته اینکه مردم ما چقدر تمایل دارند کالای ایرانی خریداری کنند، بیشتر به فرهنگ مصرف داخلی برمی‌گردد که از گذشته تاکنون متاسفانه ذهنیت منفی نسبت به خرید کالای داخلی وجود دارد.
بایکوت در صنعت لوازم خانگی
البته دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران نیز معتقد است که انتظار مردم برای کاهش قیمت لوازم خانگی کاذب و تحت تاثیر تبلیغات افراد سودجوست. به گفته حبیب‌اله انصاری از زمانی که تبلیغات بسیار گسترده مبنی بر به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران با 1+5 مطرح شد، این انتظار می‌رفت که مردم توقع داشته باشند که با لغو تحریم‌ها، آزادشدن پول‌های بلوکه شده و تسهیل صادرات، وضعیت اقتصادی بهتر شده و کالا نیز ارزان می‌شود. وی با بیان اینکه ارزان شدن کالا با بسیاری از مولفه‌ها درگیر است، بیان کرد: هیچ‌گاه از لحاظ علمی و اقتصادی نمی‌توان گفت، با برداشته شدن تحریم‌ها، پول به جیب مردم خواهد رفت یا زمینه برای کاهش قیمت کالاها فراهم می‌شود.
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران با بیان اینکه قیمت کالا با عوامل تولید نسبت مستقیم دارد، ادامه داد: زمانی که قیمت مواد اولیه، انرژی، نیروی انسانی و سایر موارد موثر در تولید افزایش پیدا می‌کند، قیمت کالا نیز براساس مجموعه‌یی از همین مولفه‌ها حساب می‌شود. انصاری افزود: البته با این تفاوت که تولیدکننده درصدی سود نیز به دلیل خواب سرمایه برای خود درنظر گرفته و پس از آن قیمت را تعیین می‌کند. دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران با انتقاد از اینکه چرا در فضای مجازی نمی‌گویند کالای خارجی نخرید، گفت: با کمال تاسف در این فضاها گفته می‌شود کالای ایرانی نخرید تا ارزان شود؛ اما سوال اینجاست که مگر کالای ایرانی درحال حاضر گران است.
احمد پورفلاح
نماینده صنعت در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی
راه‌اندازی کمپین نخریدن خودرو یک سینگال به تولیدکنندگان بود، اما امیدواریم نخریدن خودرو به سایر کالاها تسری پیدا نکند. چراکه این امر امنیت سرمایه‌گذاری که خود به خود درکشور ما پایین است را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد. اگر قرار باشد نگرانی‌ها تشدید شود، سرمایه‌گذاری‌ها محدود خواهد شد و دود این اتفاق به چشم مردم خواهد رفت
محسن شرکاء
عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت کشور
اگرچه نمی‌توان از مردم انتظار داشت در مقابل تولید کالای بی‌کیفیت سکوت کنند و اعتراض خود را اعلام نکنند اما این نوع انتظارات باید در چارچوپ قانون باشد. به‌طور مثال زمانی که فولکس واگن مرتکب خطایی در تولید محصولش شد، بابت خسارت وارده به مردم عذرخواهی کرد و اشتباهش را پذیرفت
سیدعلی صدری
رییس خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان
درپی کاهش قدرت خرید مردم، کالاها در انبار تلنبار شده‌اند. این امر نشان‌دهنده این است که انتظار مردم پس از توافق هسته‌یی و در فضای تحریم بالا رفته و به دنبال کاهش قیمت کالاها هستند. این درحالی است که عملا امکان ارزان شدن کالاها وجود ندارد و این انتظار معقولی نیست. حتی به نوعی شاهد روند افزایشی قیمت کالاها در بازار هستیم
حبیب‌اله انصاری
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی
ایران
انتظار مردم برای کاهش قیمت لوازم خانگی کاذب و تحت تاثیر تبلیغات افراد سودجوست. از زمانی که تبلیغات بسیار گسترده مبنی بر به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران با 1+5 مطرح شد، این انتظار می‌رفت که مردم توقع داشته باشند که با لغو تحریم‌ها، آزاد شدن پول‌های بلوکه شده و تسهیل صادرات، وضعیت اقتصادی بهتر شده و کالا نیز ارزان می‌شود
