یک مقام مسوول: یارانه تولید، در پیچ و خم راهروهای وزارت صنعت گیر کرده است
گروه صنعت و معدن فرشته فریادرس
روز گذشته اخبار جدیدی از رقم یارانه پرداختی به تولید کشور منتشر شد. بر این اساس در بخش صنعت، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور با وزارت صنعت، معدن و تجارت توافقنامه‌یی امضا کرد تا در راستای پرداخت منابع یارانه‌یی تولید عمل کند. این در شرایطی است که از دو هزار میلیارد تومانی که برای تخصیص یارانه به تولید تعیین شده 5 میلیارد تومان به تولید پرداخت شده و قرار است تنها 200میلیارد تومان دیگر در اختیار بخش تولید قرار گیرد؛ آن هم تا پایان مهر ماه. این رقم حاکی است که تنها حدود 10درصد از رقم یارانه پیش‌بینی شده در اختیار تولید قرار می‌گیرد. البته هنوز معلوم نیست که آیا همین رقم اندک در کل بخش تولید صرف می‌شود یا قرار است صرفا در اختیار خودروسازان قرار گیرد؛ چراکه روز گذشته رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی از تریبون رسمی رسانه دولت از تخصیص این یارانه به خودروسازان خبر داد اما پس از این اعلام، خبر مذکور از سوی وزارت صنعت تکذیب شد.
این در شرایطی است که درحال حاضر بسیاری از واحدهای تولیدی و صنعتی برای انجام فعالیت خود با کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند و گاهی با ظرفیت کمتر از 50 درصد فعالیت می‌کنند و حتی برخی از صنایع کلیدی کشور مثل صنعت نساجی در شرایط بسیار بدی به سر می‌برند و در شرایط رکود حاکم بر فضای اقتصادی کشور بسیاری از صنایع نیازمند تزریق نقدینگی هستند.
در هر حال تخصیص بخش عمده‌یی از یارانه تولید به خودروسازان بدیهی است و این در شرایطی است که آنها طی چند ماهه اخیر با انتقادات تندی از سوی مردم و نمایندگان مجلس برای تولید خودروهای بی‌کیفیت روبه‌رو شده‌اند.
رییس کمیسیون حمایت از تولید ملی مجلس در این باره با اشاره به پیش‌بینی پرداخت یارانه دو هزار و 200میلیارد تومانی به بخش تولید در بودجه امسال گفت: هنوز آمار دقیقی در مورد یارانه پرداخت شده به بخش تولید طی نیمه اول امسال به مجلس ارائه نشده است. این درحالی است که رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و سخنگوی دولت از تخصیص یارانه 200میلیارد تومانی به تولید تا پایان مهر ماه خبر داد. به گفته محمدباقر نوبخت یارانه تولید مانند یارانه نقدی نیست که بین تولیدکنندگان توزیع شود بلکه وزارت صنعت براساس ظرفیت‌ها و میزان اشتغال واحدهای تولیدی با اعطای تسهیلات، منابع را در اختیار این واحدها قرار می‌دهد اما درصدی که بانک‌ها به عنوان نرخ سود پرداخت می‌کنند را دولت پرداخت می‌کند.
سخنگوی دولت معتقد است که یارانه تولید منابعی است که صرف پرداخت مابه‌التفاوت سود می‌شود. برخی رسانه‌ها در این باره تشکیک می‌کنند. البته گاهی اوقات پرداخت‌های نقدی برای صنعت خاصی است ولی اصل یارانه در پرداخت مابه‌التفاوت سود تسهیلات صرف می‌شود. البته نوبخت در ادامه صحبت‌های خود گفته بود که در نیمه اول سال جاری 50میلیارد تومان یارانه تولید پرداخت کرده‌ایم اما اکثر تولیدکنندگان کشور معتقدند چنین رقمی را دریافت نکرده‌اند.
دولت به کمک تولید بیاید
اما ابوالحسن خلیلی، عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت درباره اختصاص 200میلیارد تومان یارانه به بخش تولید به «تعادل» گفت: تکذیب خبر اختصاص 200میلیارد تومانی یارانه به خودروسازان از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت را می‌توان یک اقدام مثبت تلقی کرد که هدف این وزارتخانه حمایت از بخش تولید است.
وی افزود: البته اینکه گفته شده قرار است این مبلغ در اختیار خودروسازان قرارگیرد، می‌تواند به دلیل بحرانی باشد که صنعت خودرو با آن روبه‌روست. بر همین اساس دولت تلاش دارد با تخصیص یارانه به حمایت از این صنعت بپردازد؛ چراکه درحال حاضر بخش وسیعی از قطعه‌سازان با مشکل مالی مواجه هستند بنابراین، این تصمیم دولت می‌تواند تصمیمی منطقی باشد. عضو کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی تهران خواستار آن شد که دولت با افزایش یارانه تولید به کمک صنایع و واحدهای تولیدی بیاید زیرا خیلی از صنایع ما درحال حاضر با کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند و حتی برخی از صنایع کشور دچار ورشکستگی شده‌اند.
زنگ خطر برای صنایع
به گفته خلیلی درحال حاضر نبود منابع مالی بسیاری از صنایع ما را تهدید می‌کند که در صورت ادامه این روند، زنگ خطر برای ادامه حیات صنعت و تولید کشور خواهد بود و به دنبال آن سیل بیکاری در جامعه به راه خواهد افتاد.
عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت همچنین در واکنش به اظهارات سخنگوی دولت در مورد تخصیص یارانه ۵۰ میلیارد تومانی به تولید در نیمه نخست سال جاری تصریح کرد: در این زمینه باید شفاف‌سازی و مشخص شود که این میزان یارانه تولید به چه بخشی اختصاص یافته است.
وی همچنین در پاسخ به این اظهارنظر که گفته می‌شود یارانه تولید تنها به برخی از تولیدکنندگان و صنعتگران که از لابی بیشتری برخوردارند، اختصاص می‌یابد و برخی دیگر از صنعتگران از دریافت یارانه محروم می‌شوند، تصریح کرد: حجم یارانه‌یی که وارد صنعت می‌شود تا حدی فیلتر می‌شود؛ چراکه به علت محدودیت منابع مالی برخی از صنایع بهره‌مند و برخی صنایع از دریافت یارانه محروم می‌شوند. برای این حل این مشکل باید میزان یارانه تولید افزایش یابد.
سکوت مسوولان درباره یارانه پرداختی
در همین زمینه یک مقام مسوول در وزارت صنعت، معدن و تجارت در مورد سهم پرداختی یارانه تولید به «تعادل» گفت: براساس ماده 8 قانون هدفمندکردن یارانه‌ها، دولت مکلف است 30درصد خالص وجوه حاصل از اجرای این قانون را برای پرداخت کمک‌های بلاعوض یا یارانه سود تسهیلات و اصلاح ساختار فناوری واحدهای تولیدی هزینه کند.
وی با اشاره به اینکه دولت در خرداد ماه سال جاری یارانه بخش تولید را پرداخت کرده است، بیان کرد: یعنی دولت در 4ماهه نخست سال جاری مبلغی افزون بر 835هزار و 648میلیارد ریال به خزانه وزارت صنعت، معدن و تجارت واریز کرده است اما براساس برخی سیاست‌ها، اصحاب رسانه در جریان یارانه پرداختی دولت قرار نگرفتند. در مقابل مقامات پاسخگو نیز در برابر هجمه‌های رسانه‌یی سکوت اختیار کردند.
این مقام مسوول در پاسخ به این پرسش که چرا مقامات وزارت صنعت، معدن و تجارت در مورد میزان پرداختی یارانه تولید از سوی دولت حاضر به پاسخگویی نیستند، گفت: به هر حال در هر سازمانی سیاست‌هایی تعریف شده که افراد باید تابع این نوع سیاست‌ها و مقررات باشند.
پرداخت نامشخص یارانه ۵۰ میلیاردی
در ادامه حسین مختاریان کارشناس اقتصادی نیز درباره «تخصیص یارانه ۵۰میلیارد تومانی به تولید» به «تعادل» گفت: محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت، ادعا می‌کند در نیمه نخست سال‌جاری ۵۰میلیارد تومان یارانه به تولید پرداخت شده، اما ازسوی مقابل صنعتگران معتقدند که یارانه‌یی دریافت نکرده‌اند. از این رو باید بررسی کرد آیا مبلغ اختصاص یافته به‌وسیله خزانه‌داری کل کشور پرداخت شده است یا خیر.
وی در ادامه افزود: در چنین مواقعی دچار سوءتعبیر می‌شویم، چراکه ممکن است مبلغ موردنظر تخصیص داده شود، اما ازسوی خزانه‌داری کل کشور، به‌دلیل کمبود منابع مالی پرداخت نشود.
مختاریان با تاکید بر اینکه یارانه تولید برای حمایت از صنعتگران باید ملاک عمل دولتمردان و مسوولان قرار گیرد، بیان کرد: یعنی به‌جای اینکه یارانه 200میلیارد تومانی به تولید اختصاص یابد، به صنعت خودرو که رو به موت است، اختصاص می‌یابد.
رویارویی دولت با مطالبات مردمی
این کارشناس اقتصادی، ضمن انتقاد از عملکرد دولت مبنی بر اختصاص یارانه تولید به خودروسازان، بیان کرد: دولت درحالی اقدام به پرداخت یارانه به خودروسازان کرد که مردم به‌دلیل کیفیت پایین و قیمت بالای خودروهای داخلی از خرید ممانعت به‌عمل آورند. از این رو این اقدام اخیر دولت را می‌توان نوعی دهن‌کجی به مردم عنوان کرد. مختاریان در پایان خاطرنشان کرد: خودروسازان با شرایط به‌وجود آمده و اعتراض مردم نسبت به کیفیت خودروهای داخلی، باید تلاش کنند که کیفیت محصولات خود را بالا ببرند تا توان رقابت در بازار را نیز داشته باشند. این درحالی است که اختصاص 200میلیارد تومان یارانه به خودروسازان را می‌توان رویای دولت با مطالبات مردمی قلمداد کرد.
یارانه ادعایی به تولید نرسید
رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز در واکنش به اظهارات سخنگوی دولت که از تخصیص یارانه ۵۰میلیارد تومانی به تولید خبر داده بود، گفت: تولید سهمی از یارانه ۵۰میلیارد تومانی نداشته است.
سیدعبدالوهاب سهل‌آبادی اظهار داشت: تا جایی که بنده اطلاع دارم بخش تولید هیچ سهمی از این رقم را دریافت نکرده است. وی بااشاره به اینکه تشدید رکود باعث شده تا صنایع مختلف با کمبود نقدینگی روبه‌رو باشند، افزود: امروز اکثر صنایع ازجمله سیمان و نساجی با مشکلات جدید دست‌وپنجه نرم می‌کنند که دولت باید برای کمک به آنها تصمیم مناسبی را اتخاذ کند. رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران بااشاره به اختصاص 200میلیارد تومان یارانه به صنعت خودرو گفت: امیدوارم دولت کنار این تصمیم سیاست‌های مشابهی را هم برای سایر صنایع جهت تزریق نقدینگی به‌کار گیرد.
جزییات یارانه تولید در سال 94
براساس این گزارش، در اوایل سال94 وضعیت عملکرد ماده8 قانون هدفمند کردن یارانه‌ها در ماه‌های اردیبهشت و خرداد سال‌جاری اعلام شد. محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت، ششم خردادماه اعلام کرد که دولت طی 2ماه گذشته 300میلیارد تومان یارانه به بخش تولید پرداخت کرده است. پس از این، برخی رسانه‌ها تلاش کردند با جوسازی رسانه‌یی اظهارات سخنگوی دولت را زیر سوال ببرند. به این منظور، پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، جزییات وضعیت عملکرد ماده8 قانون هدفمند کردن یارانه‌ها در دو ماهه اخیر را منتشر کرد.
