فقط 5 درصد سرمایه خارجی مورد نیاز کشور تامین شده است
گروه صنعت|
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی، ارز دو نرخی عامل فساد اقتصادی است و میلیاردها تومان رانت ایجاد میکند ولی تک نرخی شدن ارز به سلامت و شفافیت اقتصادی، تجارت، صادرات و واردات کشور کمک خواهد کرد. با توجه به این ضرورت، مجلس در سالهای اخیر تلاش کرده تا با وضع قوانینی، دولت را به سمت تک نرخی شدن ارز سوق دهد زیرا اگرچه ممکن است این کار در کوتاهمدت تاثیر روانی و تورمی در پی داشته باشد اما در بلندمدت به نفع تولید است و به رشد اقتصادی کشور کمک قابل توجهی خواهد کرد. بنابراین اگر به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت کنیم، شاخصهای رقابت و شفافیت در اقتصاد ملی در عرصه داخلی و خارجی بهبود مییابد و برنامهریزیهای اقتصادی روند هوشمندانهیی به خود میگیرد. یکی از تعهدات دولت فعلی نیز از زمان روی کار آمدن، پیگیری موضوع تک نرخی شدن ارز بوده است. رییس کل بانک مرکزی دولت یازدهم در سال 92 وعده تک نرخی شدن ارز در بودجه 93 را داد ولی در سالهای 92 و 93 این اتفاق نیفتاد و در فروردین ماه سال 94 رییس کل بانک مرکزی باز هم تاکید کرد که به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت میکنیم. معاون اول رییسجمهوری هم گفته بود که امسال ارز تک نرخی میشود
با این وجود دوازدهم دی ماه امسال رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد که نمیتوان نرخی را برای یکسانسازی نرخ ارز مشخص کرد. با این حال فعالان اقتصادی بخش خصوصی هنوز هم چشم به این خواسته خود از دولت دوختهاند و به این منظور، اتاق بازرگانی تهران کارگروهی برای پیگیری تک نرخی شدن ارز تشکیل میدهد تا مطالبات بخش خصوصی از این طریق در مجلس دنبال شود. بر این اساس مقرر شده 10نفر از طرف اتاق تهران و 10نفر از سوی نمایندگان تهران در مجلس برای عضویت در این کارگروه مشترک معرفی شوند تا مسائلی که برای بخش خصوصی اولویت دارد ازجمله موضوع ارز تک نرخی و سیاستهای ارزی دولت با سرعت بیشتری مطرح و پیگیری شود. «تعادل» جزییات بیشتر این خبر و نیز الزامات و چالشهای تک نرخی شدن ارز را در گفتوگو با برخی اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران پیگیری کرد. طرحی که قرار است برای نخستین بار در اقتصاد کشور به اجرا گذاشته شود.
به تبعات تک نرخی شدن هم توجه کنیم
فرهاد فزونی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران درباره این اقدام اتاق بازرگانی تهران در جهت تک نرخی شدن ارز به «تعادل» گفت: ما و دولت هر دو معتقدیم که بخش خصوصی باید مطالبهگر باشد و این تفاهم جدیدی است که با دولت و مجلس به آن دست پیدا کردهایم. در درجه اول ما مطالبات خود را به دولت به هر ترتیبی که شده، منتقل میکنیم و حال این با دولت است که از ما پند گیرد یا ملال. نکته دوم هم این است که ما نمیخواهیم حرفهایی بزنیم که از منطق اقتصاد به دور باشد و علاقه داریم در جهت منافع ملی، نظرات خود را که مطمئنا برای اقتصاد مملکت مفید خواهد بود به دولت یا مجلس تقدیم کنیم بنابراین تشکیل کمیتهیی برای رسیدن به یک خرد جمعی در این زمینه لازم و مفید است.
عضو کمیته بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه مجلس بسیار میتواند در زمینه تک نرخی شدن ارز کارساز باشد، ادامه داد: این درست نیست که بخش خصوصی، دولت و مجلس هر کدام نظرات خودمان را اعمال کنیم بنابراین تصمیم داریم به یک خرد جمعی برسیم که بدانیم در این میان چه چیزی به صلاح مملکت است. ما به خوبی میدانیم که اهداف دولت ممکن است با اهداف بخش خصوصی تفاوتهایی داشته باشد به این دلیل که دولت نه تنها باید نگران و مراقب بخش خصوصی باشد بلکه باید نگران کل جمعیت و مملکت باشد. بنابراین باید به تبعاتی هم که تک نرخی شدن ارز ممکن است برای طبقات آسیبپذیر جامعه داشته باشد، توجه کند. ممکن است این تک نرخی شدن مشکلاتی را در بخش صنعت به وجود بیاورد که دولت باید همه اینها را در نظر بگیرد.
سیاست بر اقتصاد حاکم نشود
وی با بیان اینکه مفاهمه و مکالمه اتاق بازرگانی با دولت و مجلس لازم و ضروری است، تاکید کرد: با توجه به مواد 2و 3 قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار، دولت موظف شده تصمیمات اقتصادیاش را با همکاری و همفکری بخش خصوصی بگیرد. اتاق بازرگانی، نماینده بخش خصوصی است بنابراین دولت باید این مساله را با اتاق در میان بگذارد و نظرات بخش خصوصی را در نظر بگیرد و با هم به این نتیجه برسند که موضوع تک نرخی شدن ارز واقعا مورد نیاز کشور است. بدون آن واقعا اقتصاد کشور ضربه خواهد خورد و باید این مشکل را از سر راه بردارند. فزونی افزود: ما بارها حرفهایمان را در این باره زدهایم و مطالعات بسیاری در این خصوص در اتاق تهران و اتاق ایران داشتهایم که اکنون درحال جمعبندی است تا به استحضار دولت برسانیم. این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران تصریح کرد: باید توجه داشت، مقداری از اتفاقاتی که در حوزه اقتصاد میافتد، خارج از حیطه قدرت بخش خصوصی است. وقتی مسائل سیاسی حاکم بر مسائل اقتصادی در جامعه میشود دیگر بخش خصوصی نمیتواند کاری برای رفع آنها کند و فقط میتواند اظهارنظر کند ولی نمیتواند آنها را رفع کند. این مسائل سیاسی ممکن است باعث جلوگیری
از ورود سرمایههای خارجی به ایران شود. وی افزود: ما در این زمینه نمیتوانیم کاری کنیم بلکه دولت است که باید سیاست یکدست و همگنی در کشور به وجود بیاورد که ما بتوانیم با استفاده از چیزی که دولت به وجود میآورد، سرمایههای خارجی را به کشور جذب کنیم. پس بخشی از این موضوع در دست دولت و بخشی در دست مجلس است.
حرفی نزنند که باعث فرار سرمایه شود
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران تصریح کرد: همچنین نمایندههای مجلس هم نباید حرفهایی بزنند که باعث فرار سرمایهگذار داخلی و خارجی شود، وقتی تنشی در داخل کشور به وجود میآید، خیلیها آن را امری عادی تلقی میکنند ولی واقعیت برای سرمایهگذار خارجی این نیست. سرمایهگذار به راحتی جاهای دیگر میرود، اکنون دولت به راحتی اعلام میکند که این مملکت 200میلیارد دلار سرمایهگذاری میخواهد حال چقدر این مساله داخلی است، بسیار کم است و بیشتر آن از بیرون باید جذب شود با توجه به اینکه امسال فقط 11میلیارد دلار (حدود 5 درصد از سرمایه خارجی مورد نیاز) سرمایهگذاری خارجی داشتهایم. ولی اگر قرار باشد اعمال و حرفهایی که در داخل تشنج یا عدم اطمینان از آینده و عدم ثبات ایجاد میکند، ادامه یابد آن وقت جلو سرمایهگذاری خارجی گرفته میشود و نمیتوان تصور کرد که چطور میتوان به رشد
8 درصد پایدار سالانه رسید.
افزایش نرخ ارز متناسب با نرخ تورم
عباس آرگون، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران هم با تاکید بر ضرورت تک نرخی شدن ارز این کار را دارای اولویت بسیار بالایی برای کشور ارزیابی کرد و گفت: نرخ ارز به عنوان یکی از اساسیترین و موثرترین متغیرهای اقتصادی و عامل رقابتپذیری در کشور است و نقش کلیدی بر سایر متغیرهای اقتصادی در کشور دارد. لذا اگر بخواهیم کالای ما در بازارهای جهانی رقابت داشته باشد باید نرخ ارز متناسب با نرخ تورم افزایش پیدا کند. در این میان ارز چند نرخی خودش منشأ بسیاری از مفاسد است و در واقع این ارز وقتی 2نرخی میشود یکسری رانت و سوءاستفادههایی در جامعه به وجود میآید که دولت قول داده بود از زمانی که سر کار میآید، بتواند این موضوع را در اسرع وقت حل کند و ارز را تک نرخی کند و این مطالبهیی از سوی فعالان اقتصادی است که هر چه زودتر این اتفاق بیفتد و سرکوب نشود بلکه متناسب با افزایش تورم این نرخ افزایش پیدا کند چراکه اگر افزایش نرخ ارز را نداشته باشیم، تولیدات و کالاهای صادراتی ما بازارهای خود را در رقابتهای جهانی از دست میدهند و امکان رقابت نخواهند داشت. چراکه هر ساله بهای کالای تولیدی ما افزایش مییابد و فروش با نرخ ارز
پایین، امکان رقابت از صادرکننده را میگیرد و این باعث از دست دادن بازارهای جهانی میشود.
عضو کمیته بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد: در درجه اول باید نرخ ارز تثبیت نشود و متناسب با نرخ تورم هر سال افزایش یابد ولی باید تک نرخی شود. همانطور که مسوولان کشور ازجمله رییس بانک مرکزی هم این قول را دادهاند باید این کار انجام شود چراکه این موضوع میتواند مانعی برای جذب سرمایهگذاری خارجی هم باشد ما باید بتوانیم فعالیت اقتصادی را پیشبینیپذیر کنیم. ارز تک نرخی باعث از بین رفتن رانتها خواهد شد و در واقع تک نرخی شدن ارز از اولویتهایی است که باید دولت آن را دنبال کند و در اسرع وقت آن را به سرانجام برساند.
راهکار کاهش ریسک ارزی فعالان اقتصادی
عباس آرگون درباره اهمیت تشکیل کارگروه اتاق بازرگانی تهران در مجلس گفت: اهمیت این کار واضح و روشن است شاید این کارگروه در مجلس بتواند تعامل بیشتری با دولت داشته باشد و بتوانند این موضوع را سریعتر به نتیجه برسانند. اگر این موضوع به نتیجه برسد به دنبال آن میتوانیم بازار مشتقه ارزی یعنی بازار بورس ارز را هم فعال کنیم. چون بخش عمده ضرر و زیانهای فعالان اقتصادی ناشی از نوسانات نرخ ارزی است. اگر ما بازار بورس ارز داشته باشیم و بتوانیم ارز خود را در آن بیمه کنیم قطعا فعال اقتصادی هم فقط به دنبال تجارت خود است و نگران اینکه آیا با نوسانات نرخ ارز دچار ضرر و زیان میشود، نخواهد شد و قطعا میتواند برنامهریزی درستی برای فعالیت اقتصادی خود داشته باشد و فعال اقتصادی دچار سردرگمی نمیشود که ریسکهای ناشی از کارش را مدیریت کند یا ریسکهای ناشی از نوسان نرخ ارز را. در واقع فعال اقتصادی باید از لحاظ نوسانات نرخ ارز دچار ضرر و زیان نشود. دولت باید بتواند نرخ ارز را تک نرخی و رانتی که بین قیمت ارز وجود دارد را از بین ببرد تا کارهای اقتصادی در جامعه به شیوه بهتری شکل بگیرند.