در انتظار گوشی‌های مقرون ‌به‌صرفه 5G

لیلا شیرانی

زمزمه‌های پیاده‌سازی اینترنت نسل پنج و گمانه‌زنی‌ها پیرامون زمان تجاری شدن آن از ماه‌ها پیش، بسیاری از کاربران را به فکر تغییر و به‌روزرسانی تلفن همراه خود از نسل چهار به پنج انداخته است. این در حالی است که نوسانات نرخ ارز و شرایط پیرامون تامین و عرضه تلفن همراه باعث افزایش قیمت موبایل شده و برنامه‌ریزی کاربران برای ارتقاء نسل تلفن همراهشان را بر هم زده است. از طرفی پس از استقرار اولیه شبکه نسل پنجم اینترنت تلفن همراه و وعده وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مبنی‌بر تجاری شدن خدمات نسل پنجم در مناطق پرجمعیت شهری تا قبل از پایان مسوولیت دولت، حالا نقش تلفن‌های همراه با قابلیت پشتیبانی از اینترنت 5G پررنگ‌تر از گذشته شده است. اما به گفته رییس کمیسیون ساماندهی و تنظیم بازار انجمن واردکنندگان موبایل، اگر فناوری نسل پنجم اینترنت همراه تجاری شود، کمپانی‌های بزرگ اقدام به تولید مدل‌های میان‌رده با قابلیت پشتیبانی از این فناوری خواهند کرد و البته همین حالا هم برخی از تولیدکنندگان تلفن همراه مدل‌هایی از موبایل‌های با ارزش ۳۰۰ یورو و کمتر از آن تولید و روانه بازار جهانی کرده‌اند که به چیپ ست نسل پنجم (5G) مجهز است. یکی از بزرگ‌ترین فناوری‌هایی که همه‌ جهان انتظار عملیاتی شدنش را می‌کشد، نسل پنجم شبکه ارتباطی یا 5G است. پس از اینکه در سال‌های گذشته با ورود نسل سوم و چهارم تلفن همراه در دنیا مواجه بودیم، چند سالی است که صحبت از نسل پنجم تلفن همراه مطرح می‌شود. کاهش تأخیر، ظرفیت بالای دسترسی، قابلیت اطمینان بسیار بالا، ارتقای ارتباطات موبایل پهن باند و قابلیت اتصال و ارتباط اشیا در سطح بسیار وسیع ازجمله ویژگی‌های نسل پنج ارتباطی است که این فناوری نوین ارتباطی را به عنوان یک فناوری تحول‌ساز که سایر جنبه‌های فناوری را نیز متحول می‌کند، مطرح کرده است. شبکه 5G حتی در شلوغ‌ترین ساعات مصرف اینترنت سرعت حداقلی ۱۰۰ مگابیت را ارایه می‌دهد. میانگین سرعت در این شبکه یک گیگابایت‌برثانیه است و به عبارت دیگر تقریباً ۲۰ برابر سریع‌تر از نسل 4 عمل می‌کند. این یعنی دانلود یک فیلم بلند با کیفیت HD در اینترنت نسل چهار، ۱۰ دقیقه زمان می‌برد اما این زمان برای اینترنت نسل پنج تنها یک ثانیه است. از طرف دیگر، با استفاده از اینترنت نسل پنجم می‌توانید با قطع شدن تماس تصویری یا تأخیر در رسیدن صدا و تصویر در تماس‌های اینترنتی خداحافظی کنید. کاربردهای این نسل از اینترنت را در ارتقای کیفیت زندگی و تسهیل فرآیندهای صنعتی نیز نمی‌توان نادیده گرفت. شبکه 5G کنترل ربات‌ها، ماشین‌آلات صنعتی، تراکتورهای هوشمند و مانند آن را از راه دور ممکن و به عملکرد هرچه بهتر خودروهای خودران کمک می‌کند. به علاوه، فراگیر شدن اینترنت نسل پنج دنیای اینترنت اشیاء را نیز متحول می‌کند. از ماشین‌ لباس‌شویی و ظرف‌شویی گرفته تا خودروها، دوربین‌های ترافیکی و لوازم آشپزخانه، همگی تبدیل به وسایلی قابل کنترل از راه دور می‌شوند. پیش‌بینی می‌شود که در دهه آینده بیشتر از ۲۰ میلیارد وسیله به اینترنت اشیاء مجهز و با استفاده از این تکنولوژی حتی به هم متصل شوند.

    بهره‌مندی 65 درصدی جهان

از 5G تا 2025

از آنجا که اخبار نسل جدید اینترنت نسل پنج در گوشه و کنار جهان منتشر شده و کاربران بسیاری نیز در انتظار اجرای آن هستند، کشورهای زیادی با همکاری بزرگ‌ترین اپراتورهای اینترنت و غول‌های تکنولوژی در جهان درصدد برقراری این نسل جدید از اینترنت‌اند. بر اساس گزارش‌های منتشرشده از سوی کارشناسان و تحلیلگران چینی، در سال ۲۰۲۰ میلادی بالغ بر ۲۰ درصد از گوشی‌های هوشمند میان‌رده مجهزبه قابلیت پشتیبانی از نسل پنجم اینترنت همراه موسوم به شبکه 5G خواهند بود. آنها بر این باورند که انقلاب شبکه 5G بسیار سریع‌تر از حد تصور ما در حال رخ دادن است که تا حد زیادی به‌لطف تلاش شرکت‌های مخابراتی، اپراتورها و غول‌های تکنولوژی بوده است. بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده موبایل در سال‌های اخیر همزمان با تلاش برای توسعه زیرساخت‌های لازم برای برقراری و راه‌اندازی شبکه 5G به سمت و سوی توسعه و تولید گوشی‌های هوشمند با قابلیت پشتیبانی از نسل پنجم ارتباطات سیار روی آورده‌اند که به نظر می‌رسد هر روز تعداد مدل‌های گوشی با این امکانات بیشتر شود. به استناد نتایج گزارش اریکسون موبیلیتی (Ericsson Mobility)، تا سال ۲۰۲۵ میلادی ۶۵ درصد از جمعیت جهان از پوشش اینترنت نسل پنجم (5G) بهره‌مند خواهند شد و در این گزارش آمده که جمعیت مشترکین اینترنت نسل پنجم در جهان تا سال ۲۰۲۵ میلادی به ۲.۶ میلیارد نفر برسد. بنابر پیش‌بینی‌ها میانگین مصرف دیتای موبایل در هر واحد گوشی هوشمند نیز تا آن زمان از ۷.۲ گیگابایت به ۲۴ گیگابایت افزایش خواهد یافت. افزایشی که امکان مشاهده یک ویدیو اچ‌دی ۳۰ دقیقه‌ای شامل یک کلیپ واقعیت مجازی به مدت 6 دقیقه را در روز برای کاربران فراهم می‌کند. در این گزارش همچنین آمده است که ۴۵ درصد از بار ترافیک جهانی دیتای موبایل تا سال ۲۰۲۵ بر دوش شبکه‌های5G خواهد بود.

   اخبار راه‌اندازی سایت‌های 5G‌  در ایران

به نظر می‌رسد در ایران هم اقداماتی برای ورود به نسل پنجم آغاز شده و مسوولان از تکمیل نقشه راه این فناوری تا پایان سال خبر می‌دهند، بدین‌ترتیب که تا پایان سال ۲۰۲۰ به نتیجه نهایی در زمینه این فناوری برسیم. محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سال گذشته درباره اینترنت نسل پنج‌ گفته بود مقدمات پیاده‌سازی 5G در ایران انجام شده است و از اجرایی کردن اولین نسخه 5G و ارایه خدمات اینترنت نسل ۵ به عنوان یک مطالبه جدی و نیازمندی کسب‌وکارها در کشور خبر داده بود. او همچنین ۱۶ خرداد ماه سال جاری، ‌از نصب اولین سایت 5G طی یک ماه خبر داده و اظهار کرد که مطابق برنامه تا شهریورماه، پنج منطقه تاریخی تهران زیر پوشش نسل پنجم تلفن همراه قرار می‌گیرد. در این راستا نخستین سایت 5G ایران، یکم مردادماه سال جاری در محل پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات اه‌اندازی شد. سیستم ارتباطی نسل پنج موبایل، امکان تحقق بسیاری از قابلیت‌های جدید موبایل را فراهم می‌کند از جمله سرعت بالا، ظرفیت زیاد، قابلیت اینترنت اشیا، تاخیر کم و بیش از همه اینکه موجب تولید بسیاری اپلیکیشن‌های جدید می‌شود. همانطور که در وب‌سایت الکترونیک‌نوتز اشاره شده، سیستم ارتباطی نسل پنج تلفن همراه، عملکردی به مراتب بالاتر از نسل‌های قبلی ارتباطات ارایه می‌دهد. فناوری5G تنها نسخه بعدی نسل ارتباطی موبایل نیست و نسبت به نسل‌های قبلی خود روند تکاملی را طی کرده است. از آنجا که نسل‌های مختلف ارتباطات موبایلی تکامل یافته است، هر کدام پیشرفت‌های خاصی را به همراه آورده‌اند. فناوری 5G هم به همین ترتیب پیشرفت‌هایی را موجب می‌شود.

    محدوده قیمتی گوشی‌های 5G 

از سوی دیگر تصور عمومی این است که تلفن‌های همراهی که در حال حاضر از نسل پنجم اینترنت همراه پشتیبانی می‌کنند، مدل‌های گران‌قیمتی با ارزش بیشتر از ۳۰۰ یورو هستند. در حالی که برخی از تولیدکنندگان تلفن همراه مدل‌هایی از موبایل‌های با ارزش ۳۰۰ یورو و کمتر از آن تولید و روانه بازار جهانی کرده‌اند که مجهز به چیپ ست نسل پنجم (5G) است. در این راستا رضا قربانی، رییس کمیسیون ساماندهی و تنظیم بازار انجمن واردکنندگان موبایل، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: معمولا تولیدکنندگان تجهیزات الکترونیکی پیش از تجاری شدن فناوری‌های نوین، اقدام به عرضه مدل‌های محدودی از محصولات خود، با پشتیبانی از آن فناوری می‌کنند. این اقدام به‌دلیل تحلیل بازخورد از مصرف‌کننده و بررسی نقاط قوت و ضعف خود در مواجهه با آن فناوری صورت می‌گیرد. البته بخشی از این اقدام نیز به قدرت‌نمایی در برابر رقبا بازمی‌گردد. وی با اشاره به تغییر رویکرد تولیدکنندگان پس از تجاری شدن فناوری جدید همچون 5G گفت: مسلما اگر فناوری نسل پنجم اینترنت همراه تجاری شود، کمپانی‌های بزرگ به سرعت اقدام به تولید مدل‌های میان‌رده با قابلیت پشتیبانی از این فناوری خواهند کرد. به این ترتیب مردم نباید از این بابت نگران باشند، زیرا با توسعه نسل پنجم اینترنت، ابزارهای مبتنی بر این فناوری نیز به سرعت و با قیمت ارزان‌تر در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت. رییس کمیسیون  از ساماندهی و تنظیم بازار انجمن واردکنندگان موبایل متذکر شد: مطمئنا پس از تجاری شدن کامل5G که وعده آن در ایران تا پایان دولت یازدهم داده شده است، هرکدام از تولیدکنندگان موبایل بین ۱۰ تا ۱۵ مدل مجهزبه 5G در رنج میان‌رده تولید و روانه بازار خواهند کرد و به‌صورت خودکار در موبایل‌های نسل بعدی، فناوری5G جایگزین 4G خواهد شد. تا پایان سال ۲۰۲۰ و اوایل سال ۲۰۲۱شاهد عرضه مدل‌هایی مجهز به 5G خواهیم بود که پس از آن با شکل‌گیری رقابت بین برندها، کاهش قیمت موبایل‌های 5G را به دنبال خواهد داشت.

  تاثیر منفی کرونا بر فروش گوشی‌های 5G

با وجود این، نمی‌توان تاثیر شیوع ویروس کرونا بر تولید و فروش گوشی را نادیده گرفت، همانطور که بر اساس گزارش شرکت تحقیقاتی Strategy Analytics، کرونا بر فروش گوشی‌های5G تأثیر منفی خواهد گذاشت. البته در حالی که سال 2019 تنها 19 میلیون گوشی 5G صادر شده، شرکت تحقیقاتی Strategy Analytics پیش‌بینی کرده که تا پایان سال جاری میلادی سهم گوشی‌های 5G از صادرات جهانی تلفن‌های هوشمند، 15 درصد خواهد بود و صادرات جهانی گوشی‌های 5G تا پایان سال 2020 به 199 میلیون واحد خواهد رسید. درواقع بازار موبایل با وجود کاهش صادرات جهانی ناشی از بحران کرونا، در عرضه موبایل‌های سازگار با شبکه 5G شاهد رشد خیره‌کننده‌ای است به‌گونه‌ای که تعداد موبایل‌های5G فروخته‌شده در سه ماهه اول ۲۰۲۰ از کل سال ۲۰۱۹ بیشتر بوده و بر اساس آمار موسسه استراتژی آنالیتیکس، در فصل اول ۲۰۲۰ حدود ۲۴ میلیون گوشی 5G عرضه‌ شده است.