اسناد بالادستی و تکالیف قانونی بر این تکیه دارند که ۱۰ درصد از ترافیک شبکه ملی اطلاعات باید بر بستر فناوری‌های نوین ارایه شود و در افق ۱۴۰۴ پیش‌بینی شده که ۱۰ درصد از اقتصاد کل کشور سهم اقتصاد دیجیتال باشد. در عین حال، نسل پنج ارتباطات از فناوری‌هایی است که برای رسیدن به این هدف، باید مورد توجه قرار گیرد، کما اینکه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه یکی از موضوعات کلیدی ایران هوشمند، راه‌اندازی خدمات نسل پنج است، از مقاومت ۱۲ساله برای ورود نسل سه و چهار ارتباطی به کشور سخن گفت که فرصت طلایی برای همزیستی مسالمت‌آمیز با تکنولوژی را از بین برد. در حالی که نیاز و پیشرفت کشور به این فناوری‌ها وابسته بود و در این راستا برای جبران عقب‌افتادگی‌ها در حوزه ثابت، تا پایان اسفندماه سال جاری، اینترنت نسل پنجم برای کاربران خانگی به صورت نقطه‌ای فعال می‌شود.
به گزارش «تعادل»، پس از اینکه در سال‌های گذشته با ورود نسل سوم و چهارم تلفن همراه در دنیا مواجه بودیم، چند سالی است که صحبت از 5G یا همان نسل پنجم تلفن همراه مطرح می‌شود. کاهش تأخیر، ظرفیت بالای دسترسی، قابلیت اطمینان بسیار بالا، ارتقای ارتباطات موبایل پهن باند و قابلیت اتصال و ارتباط اشیا در سطح بسیار وسیع ازجمله ویژگی‌های نسل پنج ارتباطی است که این فناوری نوین ارتباطی را به عنوان یک فناوری تحول‌ساز که سایر جنبه‌های فناوری را نیز متحول می‌کند، مطرح کرده است. محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سال گذشته درباره اینترنت نسل پنج گفته بود مقدمات پیاده‌سازی 5G در ایران انجام شده است و از اجرایی کردن اولین نسخه 5G و ارایه خدمات اینترنت نسل ۵ به عنوان یک مطالبه جدی و نیازمندی کسب‌وکارها در کشور خبر داده بود. او همچنین ۱۶ خرداد ماه سال جاری، از نصب اولین سایت 5G طی یک ماه خبر داده و اظهار کرد که مطابق برنامه تا شهریورماه، پنج منطقه تاریخی تهران زیر پوشش نسل پنجم تلفن همراه قرار می‌گیرد. در این راستا نخستین سایت 5G ایران، یکم مردادماه سال جاری در محل پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات اه‌اندازی شد.
تفاهم‌نامه‌های همکاری
بر بستر تکنولوژی نسل پنجم ارتباطات
همچنین در راستای ارایه خدماتی که بر بستر فناوری نسل پنجم ارتباطی ارایه می‌شود، روز گذشته مراسم رونمایی از کاربست‌های 5G در ایران در سالن پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد. در این مراسم، پنج تفاهم‌نامه همکاری بر بستر تکنولوژی نسل پنجم ارتباطات (5G) امضا شد. این تفاهم‌نامه‌ها شامل «طراحی و ایجاد پایلوت حمل‌ونقل هوشمند شهری مبتنی‌بر شبکه‌های ارتباطات سلولی نسل جدید در چارچوب شبکه ملی اطلاعات در کیش»، «پیاده‌سازی خدمات مشاوره جراحی از راه دور با استفاده از قابلیت‌های فناوری‌های نسل پنجم ارتباطات»، «توسعه زیرساخت‌ها، خدمات سلامت دیجیتال و پزشکی هوشمند با استفاده از فناوری نسل پنجم مخابراتی»، «توسعه زیست‌بوم فناوری‌های نسل پنجم شبکه‌های مخابراتی اینترنت اشیا یا هوش مصنوعی، توسعه فناوری‌ها، محصولات و راهکارهای حوزه شبکه مخابراتی نسل پنجم و نسل‌های آینده» بود.
محمدجواد آذری جهرمی در این مراسم با بیان اینکه در دوره‌های مختلف اتفاقات زیادی برای ایران افتاده اما کشورمان همچنان پابرجا باقی مانده است، گفت: چنگیزخان مغول به کشور ما حمله کرد، فردی که دست کمی از رییس‌جمهوری فعلی امریکا ندارد. اما ایران پس از آن حمله دوباره به اوج رسید. برنامه ایران هوشمند تنها مربوط به وزارت ارتباطات نیست و همه بخش‌ها را شامل می‌شود. اگر ایران هوشمند اجرا شود، در اقتصاد دیجیتال دنیا، سهمی غیرنفتی خواهیم داشت و سهمی که با محصولاتی مانند پسته و فرش وجود داشته، با اقتصاد دیجیتال به عنوان یک اقتصاد غیرنفتی و در تعامل سازنده با ظرفیت‌های علمی دنیا فراهم می‌شود. آذری جهرمی با تاکید بر اهمیت راه‌اندازی خدمات 5G همزمان با ورودی این فناوری اظهارکرد: یکی از موضوعات کلیدی در برنامه ایران هوشمند، راه‌اندازی خدمات نسل پنج است. برای ورود نسل سوم و چهارم تلفن همراه به کشور، ۱۲ سال مقاومت شد و فرصت طلایی که برای همزیستی مسالمت‌آمیز با تکنولوژی روز آن زمان که با خودش فرهنگ و شیوه استفاده از تکنولوژی را می‌آورد، از دست رفت، اما نیاز و پیشرفت کشور به این فناوری‌ها وابسته بود. وی با بیان اینکه با ورود این فناوری‌ها به کشور، عده‌ای نگران فضای مجازی و آفت‌های آن شدند، افزود: ما هنوز هم در قاعده حقوقی اینکه در بارگذاری محتوا در صورت بروز جرم، تولیدکننده محتوا باید پاسخگو باشد و یا فراهم‌کننده پلتفرم، به اتفاق نظر نرسیده‌ایم. در حال حاضر در نقطه‌ای قرار داریم که نسل پنج ارتباطی کلید می‌خورد و برنامه «ایران هوشمند را طوری برنامه‌ریزی کرده‌ایم که همزمان همه بخش‌ها به دنبال اجرای این برنامه باشند و به سمت این فناوری بروند. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه ما پنجمین کشور در منطقه خاورمیانه هستیم که توسعه تکنولوژی نسل پنجم را آغاز کرده‌ایم، گفت: بر اساس برنامه ششم توسعه تا سال 1404، 10 درصد توسعه شبکه ملی اطلاعات باید در بسترهای جدید مانند نسل پنجم انجام شود. تاخیری که باعث شد پنجمین کشور باشیم، برای این بود که هماهنگی‌ها انجام شود که اکنون مجوزها در قالب شبکه ملی اطلاعات گرفته شده است.
ارایه 5 G برای کاربران خانگی تا پایان سال
وی با تاکید بر لزوم جبران عقب‌افتادگی‌ها در حوزه ثابت، با بیان اینکه تا آخر اسفندماه سال جاری، اینترنت نسل پنجم برای کاربران خانگی به صورت نقطه‌ای فعال می‌شود، گفت: تصمیم داریم تا پایان دولت سایت‌های فعلی را به اینترنت نسل پنجم مجهز کنیم و آن را به‌صورت نقطه‌ای برای اینترنت خانگی ارتقا بدهیم. مجوزهای مربوط به این کار در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات صادر شده است. برای توسعه در این بخش نیاز به سرمایه‌گذاری دولت است و سعی می‌کنیم اینترنت نسل پنجم تا اسفندماه برای کاربران بخش خوبی از مناطق پرتراکم کشور قابل ارایه باشد. همچنین ستار هاشمی، معاون فناوری و نوآوری وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اظهار کرد: ورود به شبکه نسل پنجم منطبق بر مطالعات کارشناسی و تدوین نقشه راهی اتفاق افتاده که در دو سال گذشته در دستور کار وزارت ارتباطات بوده است. پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، معاون برنامه‌ریزی وزارتخانه و ارتباطات بین‌الملل و روابط عمومی نقش‌های جدی در این حوزه داشتند و آنچه امروز شاهد هستیم حاصل مطالعات دو سال گذشته است. هاشمی با بیان اینکه همواره معرفی فناوری‌های نوین با مقاومت‌هایی همراه است و افرادی در موافقت و برخی در مخالفت آن فناوری صحبت می‌کنند، گفت: اینکه چرا اساسا باید به فناوری‌های نوین و خصوصا 5G بپردازیم، دلایل مختلفی دارد. نکته اول اینکه اسناد بالادستی و تکالیف قانونی بر این تکیه دارند که ۱۰ درصد از ترافیک شبکه ملی اطلاعات باید بر بستر فناوری‌های نوین ارایه شود. مصوبه‌ای داریم که در افق ۱۴۰۴، باید ۱۰ درصد از اقتصاد کل کشور سهم اقتصاد دیجیتال باشد و 5G از فناوری‌هایی است که برای این کار باید مورد توجه قرار گیرد. معاون فناوری و نوآوری وزیر ارتباطات با بیان اینکه 5G صرف یک بستر فناوری نیست، بلکه یک زیست‌بوم نوآوری و فناوری محسوب می‌شود، بیان کرد: نکته دیگر این است که کشور ما در بحث 5G قابلیت رقابتی دارد، زیرا این فناوری وابستگی کمتری به سخت‌افزار دارد و بیشتر در مباحث نرم‌افزاری و فکرافزاری می‌گنجد و جوانان ما هم ثابت کردند که در این حوزه بسیار موفق بودند. تمرکز فناوری 5G بر نرم‌افزار است و ما می‌توانیم از این ظرفیت استفاده و سهم خود را ایفا کنیم.
فراگیری نسل پنج تلفن همراه در سال ۲۰۲۵
وی در ادامه با بیان اینکه شاهد در هم تنیدگی 5G با سایر فناوری‌ها به‌ویژه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا هستیم، خاطرنشان کرد: در حوزه هوش مصنوعی در کشور شرایط خوبی داریم، اما در حوزه کاربست‌ها هم باید وضعیت مناسبی داشت باشیم. فراگیری نسل پنج تلفن همراه در سال ۲۰۲۵ اتفاق می‌افتد اما برنامه ما اکنون ایجاد آمادگی برای جذب این تکنولوژی و نگاه ما نگاهی فعال به تکنولوژی است. هاشمی با اشاره به جراحی از راه دور به عنوان یکی از کاربست‌های فناوری نسل پنج، بیان کرد: جراحی از راه دور حد غایی انتظار از 5G به شمار می‌رود. اما آیا ما آمادگی برای استفاده از آن را داریم؟ فناوری نسل پنج، پهنای باند بالا و تاخیر کم دارد اما در صورتی که هنگام جراحی از راه دور، برای بیمار اتفاقی بیفتد، چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ جراح، تامین‌کننده بستر ارتباطی، تامین‌کننده برق؟ اینها مواردی است که باید بررسی و قانون‌گذاری شود. معاون فناوری و نوآوری وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به حمل‌ونقل هوشمند و خودروی خودران به عنوان یکی دیگر از موارد استفاده 5G اظهار کرد: خودروی خودران در پنج سطح قرار می‌گیرد که خودروی کاملا خودران در آخرین سطح قرار دارد. اما اگر ما به خودروی خودران دست پیدا کردیم، در صورت تصادف بین دو خودرو، آیا صنعت بیمه ما آمادگی پاسخگویی به این مساله را دارد؟ بنابراین این موارد، بلوغی است که باید در صنعت فناوری رخ دهد. هاشمی بحث آموزش مجازی را کاربست دیگر 5G دانست و افزود: ما در زمان شیوع کرونا متوجه شدیم فناوری اهمیت زیادی دارد. با وجود برقراری کلاس‌های آنلاین در این مدت، شاهدیم که برگزاری کلاس‌های آزمایشگاهی از کیفیت کافی برخوردار نیست و در این زمینه، برخورداری از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده می‌تواند پاسخگو باشد. وی همچنین خاطرنشان کرد: ما نباید 5G را در امتداد 4G بدانیم و منتظر تکمیل آن باشیم و پس از همه‌گیر شدن نسل چهارم ارتباطات، به سراغ نسل پنجم برویم. ما به دنبال بسط عادلانه خدمات به تمامی مناطق کشور هستیم و 5G نه تنها یک فناوری لوکس محسوب نمی‌شود، بلکه می‌تواند به عدالت در لایه‌های شبکه ملی اطلاعات کمک کند.
