گروه دانش و فن
ویروس کرونای جدید یا کووید 19، بر صنایع مختلفی در سرتاسر جهان تاثیر گذاشته اما بخش فناوری که به‌شدت وابسته به زنجیره تأمین جهانی و تقاضای مشتری است، شاید یکی از بیشترین تاثیرات را از این ویروس گرفته؛ این تاثیرات از لغو رویدادهای برجسته تا تأخیر در تولید محصولات شرکت‌های مختلف را شامل می‌شود که منجربه تکان‌های شدید در حوزه فناوری شده است. وب‌سایت اپ‌اینسایدر به مواردی پرداخته که شیوع جهانی کرونا بر صنعت فناوری تأثیر گذاشته است.
کاهش تولید محصولات فناوری
در حال حاضر کشور چین یکی از مهم‌ترین تولیدکننده‌های محصولات فناوری محسوب می‌شود و شیوع کرونا از این کشور، بازار جهانی گوشی‌های هوشمند را به‌شدت تحت تاثیر قرار داده است. بسته شدن کارخانه‌ها و تأخیر در تولید و همچنین کاهش تقاضا در چین، باعث شده است که اپل پیش‌بینی خود از درآمدش در سه‌ماهه آینده را کاهش دهد. بسیاری از تأمین‌کنندگان اپل نیز پیش‌بینی‌های مشابه را کرده‌اند. اپل به‌دلیل تعطیلی فاکسکان، بزرگ‌ترین کارخانه مونتاژ‌کننده محصولاتش و همچنین نبود نیروی کافی در خطوط تولید و در نهایت کاهش تقاضا در چین، ضرر هنگفتی دید و مجبور شد به سهامداران اعلام کند، درآمد‌های فصل اول و دوم، کمتر از پیش‌بینی‌هایی است که تحلیلگران بازار انجام داده‌اند. اوضاع برای قطعات یدکی آیفون و دیگر محصولات اپل هم به همین وخامت و شاید حتی بدتر باشد. اگرچه فاکسفان انتظار دارد تا پایان ماه مارس دوباره به سرعت خود برگردد. روی دیگر سکه، شرکت هواوی، بزرگ‌ترین تولیدکننده گوشی‌های هوشمند چینی است که پیش از این به دلیل تحریم‌های امریکا، حداقل 20 درصد کاهش را در فروش خود در سال 2020 پیش‌بینی کرده بودند و اکنون به نظر می‌رسد کرونا قصد دارد این چشم‌انداز را هم برای این شرکت بدتر کند. البته هواوی در این کارزار تنها نیست؛ اوپو، شیائومی و دیگر کمپانی‌های غیر چینی نیز به همراه هواوی در سراشیبی قرار دارند. البته اوپو کمی عاقلانه عمل کرده و بخشی از تولیدات خود را به جایی خارج از خاک چین منتقل کرده بود. به همین دلیل، به اندازه هواوی، درگیر تبعات ویروس کرونا نشده است. اما شیائومی که به بومی بودن در تولید محصولاتش وابسته بود، منجربه ضربه بزرگی به این شرکت شده انتظار دارد در گزارش مالی فصل اول خود، شاهد غافلگیری‌های بی‌شماری باشد.
پس از چین، کره جنوبی است که به عنوان یکی از کشورهای درگیر فناوری، تحت تاثیر کرونا قرار گرفته است. دو کمپانی کره‌ای سامسونگ و ال‌جی به دلیل مبتلا شدن کارمندان کارخانه‌هایشان در شهر گومی، چندین بار تعطیل شده و برخی از این کارخانه‌ها نیز برای مدت نامعلومی تعطیل شده‌اند. سامسونگ سعی کرده با ویروس کرونا مقابله و تولیدات خود را به جایی خارج از کره جنوبی منتقل کند. از طرفی ویتنام هم شاید بزودی به یکی از مراکز تولید محصولات الکترونیکی تبدیل شود. چند روز پیش گزارشی از IDC منتشر شد که خبر از کاهش ۱۰.۶ درصدی بازار گوشی هوشمند می‌داد. بازار چین هم با ۴۰ درصد، بیشترین ضرر را از ویروس کرونا می‌بیند. اما داستان آسیب‌های دنیای فناوری متاثر از ویروس کرونا، به گوشی هوشمند ختم نمی‌شود. ویروس کرونا قربانی‌های دیگری نیز گرفته است. برای مثال می‌توان از اکیلوس نام برد. هدست واقعیت مجازی فیسبوک هم با تاخیراتی در عرضه مواجه شده که ضرر و زیان بسیاری به این شبکه اجتماعی وارد خواهد کرد. مایکروسافت نیز به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نر‌م‌افزار دنیا نیز به سهامداران هشدار داده است که فروش محصولات مبتنی‌بر ویندوز و همچنین سخت‌افزارهای سرفیس، همگی با کاهش مواجه هستند و به احتمال زیاد درآمدی کمتر از پیش‌بینی‌های انجام‌شده به حساب بیل گیتس و شرکا واریز می‌شود. ویروس کرونا به این بازار نیز روی خوش نشان نداده است. شرکت ترندفورس (TrendForce) این بازار را تحلیل کرده و می‌گوید عرضه ساعت‌های هوشمند، با ۱۶ درصد کاهش، تاثیر منفی زیادی از این ویروس جان‌سخت گرفته است. در نتیجه می‌توان گفت که در کنار چینی‌ها، کمپانی‌های دیگر نیز ضربه‌های زیادی از این ویروس خورده‌اند.
چیزی که چین را از دیگر بازار‌ها متمایز می‌کند، تقاضای بازار داخلی این کشور است. چین علاوه بر بر عهده داشتن مسوولیت تولیدات محصولات حوزه تکنولوژی کشورهای دیگر، یکی از بزرگ‌ترین بازارهای جهان را نیز در اختیار دارد. بازار تکنولوژی G5 برای مثال، تاثیر زیادی از این ویروس داشته و نمی‌تواند طبق برنامه، در این کشور پهناور گسترش پیدا کند، چرا که بسیاری از سازندگان کابل‌های فیبر نوری در ووهان واقع شده‌اند. شاید شرکت‌های خارجی با تاخیر در عرضه محصولاتشان مواجه شوند، اما این تاثیرات کوتاه‌مدت بوده و پس از گذشت مدت مشخصی، دوباره به حالت سابق بر خواهند گشت. اما اوضاع برای چین اینگونه نیست، زیرا این کشور در ابتدای چرخه تامین محصولا قرار دارد و برای جبران خساراتی که در این مدت دیده، به زمان زیادی نیاز دارد.
تعطیلی دفاتر و آغاز دورکاری
در ماه فوریه، تقریبا هر شرکت بزرگ فناوری در چین مجبور به تعطیلی شدند؛ این شامل تعطیلی دفاتر شرکت‌ها و فروشگاه‌ها و همچنین تعطیلی زنجیره تأمین بود. برای مثال اپل تمام 42 فروشگاه خود را در چین تعطیل کرد. تعطیلی شرکت‌ها و روی آوردن به دورکاری، مشکلاتی را نیز به همراه خود به بار آورده است. مثلا شرکت شیائومی به‌دلیل تعطیلی دفاتر خود اعلام کرده نمی‌تواند به‌روزرسانی اندروید ۱۰ را مطابق برنامه‌ریزی قبلی منتشر کند. صرف نظر از آسیب‌هایی که چین و کشورهایی که به‌صورت مستقیم به چین وابسته‌اند، از ویروس کرونا دیدند، کشورهای دیگری نیز پیدا می‌شوند که با ویروس کرونا دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. کشور ایتالیا پس از چین، بیشترین آمار مبتلایان و کشته‌شدگان را دارد و به همین دلیل، اپل در این کشور هم برخی از اپل‌استورهای خود را تعطیل کرده و برنامه‌ای برای ضدعفونی کردن این فروشگاه‌ها در نظر گرفته است. گوگل هم تمامی دفاتر خود در هنگ‌کنگ و تایوان را تعطیل کرده و به کارمندان گفته است که از خانه کار کنند. ممنوعیت سفر نیز برای بسیاری از کارمندان شرکت‌های بزرگ در نظر گرفته شده تا هر چه بیشتر از شیوع ویروس کرونا جلوگیری شود. برای مثال کارمندان اپل نمی‌تواند به چین، کره جنوبی و ایتالیا سفر کنند و این حکم توسط چندین مقام بلندپایه در کمپانی اپل، امضا شده است.
امریکا هم درگیر این ویروس شده است. ایالت واشنگتن که خانه آمازون و مایکروسافت نیز به شمار می‌رود، بیشترین تلفات ناشی از کرونا را داشته است. به همین دلیل مسوولان این ایالت به سرعت وضعیت اضطراری اعلام کرده و به تمامی شرکت‌های بزرگ ابلاغ کردند که ترجیحا از تجمعات بپرهیزند. اپل هم همزمان با اعلام مقامات سانتا کلارا، به تمامی کارمندان خود در اینفینیتی لوپ اعلام کرده است که دورکاری کنند. چیزی که در این بین شاید بیش از گذشته به چشم بیاید، اهمیت دورکاری است. اگر شرکت‌های بزرگ تاثیرات مثبت دورکاری را ببیند، احتمالا این رویه را برای مدت طولانی‌تری پیش گرفته و فرهنگ دورکاری را وارد شرکت‌های خود کنند. البته تمامی اینها منوط به این خواهد بود که بهره‌وری و سرویس‌دهی همانند گذشته پیش برود و از کیفیت کار کارمندان کاسته نشود.
رویداد‌هایی که لغو شدند
ویروس کرونا همچنین مشکلاتی را برای بسیاری از رویدادها و کنفرانس‌های فنی در نیمه اول سال 2020 به وجود آورده است، روندی که ممکن است در ادامه سال هم ادامه داشته باشد. کنگره جهانی موبایل، رویداد توسعه‌دهندگان F8 فیسبوک، رویداد I/O گوگل، ادوبی سامیت، کنفرانس بازاریابی فیسبوک، تنها بخشی از مهم‌ترین این رویدادهای لغوشده هستند. مهم‌ترین این رویدادها، کنگره جهانی موبایل بود که شرکت‌های بزرگی یکی پس از دیگری از شرکت در آن کنار کشیدند تا در نهایت انجمن GSM به این نتیجه برسد که آن را به کل برگزار نکند؛ پس بارسلونا اولین قربانی رویدادی ویروس کرونا لقب گرفت و به نوعی زنگ خطر را به صدا درآورد. گوگل و فیسبوک هم به سرعت اعلام کردند که سلامت کارمندانشان از اهمیت بالایی برخوردار است و در نتیجه کنفرانس‌های خود را لغو کرده و آن را به‌صورت آنلاین برگزار می‌کنند. ادوبی کنفرانس سالانه ادوبی سامیت را کنسل کرد و آن را به صورت آنلاین برگزار می‌کند. در این بین تنها اپل مانده تا تکلیف علاقه‌مندان را روشن کند. این کمپانی هنوز تصمیم نگرفته است که آیا WWDC و رویداد انتهای مارس خود را کنسل می‌کند یا خیر. البته پس از امتناع از شرکت در نمایشگاه SXSW و در نهایت لغو کلی این جشنواره، به نظر می‌رسد که محصولات این کمپانی به صورت آنلاین معرفی شوند. برخی کنفرانس‌ها مانند کنفرانس توسعه‌دهندگان بازی (GDC) نیز لغو نشده، ولی به تعویق افتاده‌اند.
با وجود این، تکنولوژی تنها مختص به سخت‌افزار نیست. برای اینکه تاثیرات ویروس کرونا بر این صنعت را عمیق‌تر درک کنیم، باید نگاهی هم به پلتفرم‌های آنلاین بیندازیم، از جمله آمازون که به‌شدت درگیر حذف محتوای غلط و نادرست در رابطه با ویروس کروناست. این فروشگاه آنلاین، تاکنون هزاران محصول تحت نام درمان ویروس کرونا را از سایت خود حذف کرده و در عین حال با قیمت‌های گزاف ماسک‌ها و محلول‌های ضدعفونی‌کننده نیز مبارزه می‌کند. فیسبوک و توییتر هم به نوبه خود مشغول جنگ با این ویروس هستند. آنها روزانه هزاران پست با محتوای جعلی در رابطه با کرونا را از پلتفرم‌های خود حذف می‌کنند. حتی فیسبوک تبلیغات خود برای WHO را رایگان کرده تا دو میلیارد کاربر این شبکه اجتماعی بتواند دسترسی راحتی به منابع درست برای آگاهی از ویروس کرونا داشته باشند. اینها تنها بخشی از تاثیرات ویروس کرونا بر جامعه بزرگ فناوری بوده و قطعا بازارهای دیگر و بسیاری از کسب‌و‌کار‌ها هستند که از گزند این ویروس در امان نمانده‌‌اند.
