گروه دانش و فن
در حالی که اتصال مجدد به اینترنت برای کاربران خانگی از پنج‌شنبه گذشته آغاز شده بود، اینترنت خانگی تهران و کلان‌شهرهای کشور و بسیاری از استان‌ها نیز از روز گذشته برقرار شد؛ البته اینترنت اپراتورهای همراه هنوز متصل نشده، هرچند اخباری حاکی از اتصال اینترنت برای اپراتورها در نزدیک‌ترین زمان شنیده شده است.
ارتباط کاربران در ایران با شبکه جهانی اینترنت، از شنبه شب هفته گذشته به تاریخ 25 آبان، با اختلال مواجه شده و پس از چند ساعت به‌طور کلی قطع شد. این اتفاق که تصمیم‌گیری درباره آن به گفته مسوولان توسط شورای امنیت کشور گرفته شده بود، به دلیل ناآرامی‌هایی که در کشور پس از خبر افزایش قیمت بنزین منتشر شد، رخ داد و از آنجایی که مسوولان امنیت کشور را مهم‌تر از همه‌چیز می‌دانند، قطع اینترنت بین‌الملل برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی و تا رسیدن کشور به آرامش، اتفاق افتاد؛ کما اینکه در روزهای بدون اینترنت که نمایندگان مجلس نیز به آن واکنش نشان دادند، بارها به این موضوع اشاره شد که با حفظ امنیت در کشور، اینترنت برای استان‌هایی که آرامش به آنها بازگشته متصل شود. همچنین در روزهای گذشته، تقریبا تمامی افراد در ایران خواستار اتصال مجدد به شبکه جهانی اینترنت بودند، از کسب‌وکارهایی که فعالیت خود را در گروی دسترسی به اینترنت می‌دانند تا دانشجویانی که برای فعالیت‌های علمی خود نیازمند مقالاتی هستند که تنها در منابع خارجی پیدا می‌شود. به همین دلیل آگاهی از زمان اتصال مجدد به اینترنت به یکی از مهم‌ترین اخبار تبدیل شده بود و نه تنها بسیاری از کاربران درخواست اتصال هرچه زودتر اینترنت را داشتند، بلکه مسوولان در نوبت‌های مختلف، به این موضوع پرداختند و برخی دیگر نسبت به اتصال اینترنت در روزهای آینده ابراز امیدواری کردند.
البته دسترسی به شبکه ملی اطلاعات و استفاده از سایت‌های ایرانی که از سرورهای داخلی استفاده می‌کردند، حتی در زمان قطعی شبکه جهانی اینترنت هم ممکن بود و با وجود اینکه قطعی اینترنت بین‌الملل برای بسیاری از کسب‌وکارهایی که در بستر اینترنت فعالیت می‌کردند، دانشجویانی که برای دسترسی به مقالات علمی نیازمند جست‌وجو در موتور جست‌وجوی گوگل و سایت‌های خارجی بودند و به‌صورت کلی و از بعد روانی برای تمامی کاربران اینترنت در ایران مشکل‌ساز شده بود، اما حداقل برخورداری از سایت‌های داخلی، مانند کورسویی از امید بود و کمی محدودیت‌های ایجادشده را کاهش داده بود.
محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز هفته گذشته درباره قطعی اینترنت بین‌الملل در کشور گفته بود: «به خاطر سوءاستفاده‌هایی که رخ داد، شورای امنیت کشور تشخیص داد محدودیت‌هایی در اینترنت بین‌الملل اعمال شود که به اپراتورها ابلاغ شد. البته خود شورای امنیت دغدغه مشکلات ناشی از این محدودیت‌ها را دارد و ما هم به‌طور مستمر گزارش شکایت‌های مردم و پیگیری‌های نمایندگان مجلس در این خصوص را به شورا منعکس می‌کنیم.» درباره اتصال مجدد اینترنت نیز اظهار کرده بود: «این امیدواری وجود دارد که هر چه سریع‌تر مشکلات برطرف شود و به نظر من صد در صد اینترنت به‌زودی وصل خواهد شد. می‌دانم که مسوولان ذی‌ربط خودشان از محدودیت‌های فعلی ناراضی‌اند و من شخصا به صورت مستمر در حال پیگیری هستم که با صلاح‌دید مراجع امنیتی و شورای امنیت کشور بتوانیم ارتباطات را مثل قبل برقرار کنیم. اما باید قبول کنیم که امنیت فاکتور بسیار مهمی است که در صورت فقدان آن، هیچ فعالیتی در کشور قابل انجام نیست. در این شرایط که عده‌ای دنبال سوءاستفاده‌اند و ممکن است به امنیت کشور خدشه وارد کنند، باید ملاحظات دستگاه‌های امنیتی را مدنظر قرار داد.»وزیر ارتباطات درباره شبکه ملی اطلاعات نیز گفته بود: «اینکه عده‌ای تصور کنند راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات مساوی است با قطع کامل اینترنت و قطع ارتباط با شبکه جهانی اینترنت، تصوری اشتباه و مغایر با مصوبات شورای عالی فضای مجازی و اصول عقلانی است. هیچ‌کس موافق نیست که ما خودمان را از داده‌های موجود در شبکه جهانی اینترنت محروم کنیم.»
اظهارات مسوولان درباره بازگشت اینترنت بین‌الملل برای استان‌هایی که آرامش در آنها برقرار شده، تا جایی ادامه داشت که روز پنج‌شنبه اعلام شد برقراری اینترنت به صورت محدود در برخی از استان‌ها آغاز شده است و همچنین دانشگاه‌های بزرگ کشور به اینترنت جهانی دسترسی پیدا کردند. همچنین بنابه اظهارات برخی از کاربران اینترنتی نیز اینترنت برخی شرکت‌های فعال و نیازمند به ارتباطات اینترنتی برقرار شد. بر اساس داده‌های شبکهrealtime، در روز هفدهم نوامبر میانگین اتصال به اینترنت در کشور به ۵ درصد رسید. همچنین درصد اتصال اینترنت در ۱۹ نوامبر (28 آبان) چهار درصد و در ۲۱ نوامبر (۳۰ آبان) هشت درصد بوده است. از طرفی گزارش وب‌سایت مانیتورینگ اینترنت نت بلاکس در روزهای قطعی اینترنت و تا روز پنج‌شنبه (29 آبان) حاکی از دسترسی حدود چهار درصدری مردم ایران به اینترنت بود، اما از روز پنج‌شنبه اخباری مبنی بر دسترسی 15 درصدی مردم ایران به اینترنت البته به صورت محدود و در میان کاربران ADSL منتشر شد. اتصال نقطه‌ای و محدود کاربران به اینترنت تا جایی ادامه یافت که در ساعات ابتدایی روز گذشته، نت‌بلاکس در پایش لحظه‌ای خود اعلام کرد دسترسی ایران به اینترنت به ۲۲ درصد رسیده است و پس از آن در میانه روز گذشته و با گذشت از ۱۶۳ ساعت از آغاز قطعی اینترنت، در این وب‌سایت، از ارتباط ۶۴ درصدی کاربران در ایران با شبکه اینترنت جهانی خبر داد.
بدین‌ترتیب در حالی که اتصال مجدد به اینترنت از روز پنج‌شنبه آغاز شده بود، طبق اخبار منتشرشده، از روز گذشته اینترنت خانگی تهران و کلان‌شهرهای کشور و همچنین استان‌های خراسان شمالی، خراسان جنوبی، گلستان، سمنان، یزد، همدان، چهارمحال و بختیاری، اردبیل، زنجان و ایلام با دریافت مجوزهای لازم، برقرار شد. البته در گزارشی از ایسنا اعلام شد که اینترنت در استان‌های فارس، کرمانشاه، کردستان، البرز و خوزستان تا زمان ارسال نامه‌ای دیگر از شورای امنیت کشور، متصل نخواهد شد. البته طبق آخرین اخبار و تا زمان انتشار این گزارش، اینترنت اپراتورهای همراه هنوز متصل نشده، هرچند اخباری حاکی از اتصال اینترنت برای اپراتورها در نزدیک‌ترین زمان، شنیده شده است. همچنین به نظر می‌رسد با توجه به برقراری اتصال مجدد به اینترنت خانگی به صورت تدریجی در استان‌ها، اینترنت همراه نیز همین روند را پیش بگیرد و ابتدا به صورت محدود و به تدریج برای تمامی کاربران اپراتورهای همراه برقرار شود. با اتصال مجدد کاربران به شبکه جهانی اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها از جمله اینستاگرام و واتس‌اپ نیز در دسترس کاربران قرار دارند.
