گروه دانش و فن
با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، یکی از مهم‌ترین مزایایی که مورد توجه قرار گرفت، تفکیک تعرفه اینترنت داخل از بین‌الملل بود. بدین معنا که برای وب‌سایت‌ها با سرورهای داخلی در مقایسه با وب‌سایت‌های خارجی، تخفیف ۵۰ درصدی در نظر گرفته شد و ارایه‌دهندگان خدمات اینترنتی از اینترنت ثابت و همراه، مطابق مصوبه سازمان رگولاتوری ملزم به رعایت این موضوع در محاسبه هزینه اینترنت برای کاربران شدند.
اما اینکه کدام یک از وب‌سایت‌ها شامل این طرح باشند، از ابتدا محل پرسش بود؛ همزمان با بهره‌برداری از فازهای اول و دوم شبکه ملی اطلاعات و در گام نخست، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، لیست ۱۰۰ سایت پرترافیک داخلی که سرورهای آنها در ایران قرار دارد را به اپراتورها و شرکت‌های اینترنت ارایه کرد که کاربران با مراجعه به این سایت‌ها تنها نصف هزینه را پرداخت کنند و مقرر شد این لیست به مرور تکمیل شود.
در گام بعدی، محمود واعظی وزیر پیشین ارتباطات و فناوری اطلاعات - اوایل تابستان96 با اشاره به کاهش ۵۰ درصدی تعرفه اینترنت سایت‌های داخلی، اظهار کرده بود: با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات در مرحله اول ۱۰۰ سایت، سپس ۲۵۰ سایت و در حال حاضر ۵۱۰ سایت برتر داخلی از تعرفه ۵۰ درصدی نسبت به تعرفه بین‌الملل استفاده کردند. واعظی همچنین از کاهش ۵۰ درصدی تعرفه اینترنت تمامی سایت‌هایی که سرور داخلی دارند تا زمان راه‌اندازی فاز سوم شبکه ملی اطلاعات خبر داد که البته در آن زمان خبری از اعلام تعرفه نیم‌بها برای تمامی وب‌سایت‌های داخلی نشد.
پس از واعظی، محمدجواد آذری جهرمی نیز آذرماه سال 96 و چند ماه پس از رسیدن به وزارت، زمانی که اخبار مربوط به تغییر تعرفه‌های اینترنت ثابت داغ بود، اظهار کرد: «ما نظامی گذاشتیم که تعرفه نظام‌های داخلی کاهش یابد، همچنین ۵۰۰ سایتی که جزو سایت‌های داخلی محسوب می‌شدند، برداشته و مقرر شده هرآنچه ترافیک داخلی بوده، نسبت به ترافیک بین‌الملل نصف قیمت مصوب شود. وی در آن زمان از تصویب مصوبه‌ای برای اعمال تعرفه نیم‌بها برای تمامی ترافیک داخلی خبر داد، حال این مصوبه تصویب شده و طبق گفته معاون وزیر ارتباطات، سایت‌های داخلی برای دریافت تخفیف نیم بهای پهنای باند باید آدرس IP خود را در پرتال سازمان فناوری اطلاعات به ثبت برسانند و کاربران نیز نباید از فیلترشکن استفاده کنند.
حسین فلاح جوشقانی درباره عدم محاسبه تخفیف نیم بهای اینترنت برای سایت‌های داخلی از سوی اپراتورهای اینترنت و اعتراض کاربران و برخی دارندگان سایت‌های داخلی به این موضوع، اظهار داشت: شورای فنی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در مصوبه‌ای، تمامی سایت‌های داخلی را ملزم کرده است که در پرتال سازمان فناوری اطلاعات، IP آدرس خود را به ثبت برسانند.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون بیش از یکهزار وب‌سایت داخلی در این سامانه ثبت نام کرده‌اند و از تخفیف نیم بهای پهنای باند برخوردار می‌شوند، ادامه داد: سایر وب‌سایت‌های داخلی نیز باید در این سامانه ثبت نام کنند تا اپراتورها براساس این لیست، تخفیف مدنظر را برای این وب‌سایت‌ها و کاربرانی که از آنها استفاده می‌کنند، لحاظ کنند.
معاون وزیر ارتباطات افزود: در حال حاضر یکی از مشکلاتی که در محاسبه تخفیف نیم بهای اینترنت برای وب‌سایت‌های داخلی وجود دارد، این است که این سایت‌ها بطور مداوم آدرس IP خود را تغییر می‌دهند و با وجودی که حتی یک بار، در سامانه به ثبت رسیده‌اند اما به دلیل تغییر IP آدرس، اپراتورها اطلاعی از داخلی بودن آنها ندارند و ترافیک‌شان نیم بها محاسبه نمی‌شود. رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با بیان اینکه این وب‌سایت‌ها باید مرتب نسبت به روزرسانی آدرس سایت خود در سامانه اقدام کنند، گفت: در غیراین صورت کاربران، زمانی که به این وب‌سایت‌ها متصل می‌شوند به دلیل نبودن آدرس در لیست، شامل تخفیف نیم بها نمی‌شوند.
فلاح جوشقانی ادامه داد: بخش دیگری از عدم محاسبه تخفیف نیم بها برای ترافیک داخلی پهنای باند، به استفاده کاربران از فیلترشکن و VPN برمی‌گردد. چرا که در این صورت هم حتی اگر کاربر وارد وب‌سایت‌های داخلی شود، ترافیک پهنای باند از خارج از کشور وارد شده و تخفیف پهنای باند شامل آن نمی‌شود.
گفتنی است چندی پیش وزیر ارتباطات در اظهاراتش درباره تفکیک اینترنت داخل از بین‌الملل گفته است: مصوبات تاکید دارند که با توجه به اینکه هزینه تمام‌شده ترافیک داخلی کمتر از ترافیک بین‌المللی است، در محاسبات ترافیک این مساله باید لحاظ شود. ولی زمانی که این مصوبه ابلاغ شد، شرکت‌های ایرانی برای آنکه سقف مصرف منصفانه در فرآیندهای تجاری را جذاب‌تر کنند، سقف مصرف منصفانه را عدد ترافیک داخلی قرار دادند؛ به این مفهوم که اگر به عنوان مثال ۸۰۰ گیگابایت مصرف اینترنت را اعلام کردند که این عدد مصرف اینترنت داخلی است، در حالی که میزان ترافیک بین‌المللی آنها ۴۰۰گیگابیت است.
